بر اساس گزارش مرکز آمار و اطلاعات اقتصادی اتاق ایران، نتایج پایش ملی محیط کسب‌وکار ایران در بهار ۱۴۰۱ حاکی از این است که رقم شاخص ملی در این فصل ۶,۰۷ (نمره بدترین ارزیابی ۱۰ است) محاسبه شده که به‌مراتب از وضعیت این شاخص در ارزیابی فصل قبل از آن (زمستان ۱۴۰۰ با میانگین ۵.۸۳) نامساعدتر است. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که در فصل گذشته بخش خدمات نامساعدترین محیط کسب‌وکار را داشته است. در عین حال، بنگاه‌های اقتصادی نیز با کاهش ظرفیت تولید روبه‌رو بوده‌اند که شاید بتوان بخشی از آن را ناشی از افزایش هزینه‌های تولید به واسطه تورم و مشکلات تامین مواد اولیه دانست.
فعالان اقتصادی مشارکت‌کننده در این پایش، به ترتیب سه مؤلفه «غیرقابل پیش‌بینی بودن و تغییرات قیمت مواد اولیه و محصولات»، «بی‌ثباتی سیاست‌ها، قوانین و مقررات و رویه‌های اجرایی ناظر بر کسب‌وکار» و «دشواری تأمین مالی از بانک‌ها» را نامناسب‌ترین مؤلفه‌های محیط کسب‌وکار کشور نسبت به سایر مؤلفه‌ها ارزیابی کرده‌اند.
همچنین بر اساس یافته‌های طرح، میانگین ظرفیت تولیدی (واقعی) بنگاه‌های اقتصادی شرکت‌کننده در فصل بهار ۱۴۰۱ معادل ۳۹,۵۱ درصد بوده که نسبت به زمستان ۱۴۰۰ (۴۱درصد)، با کاهش ۱.۴۹درصدی مواجه شده است.
بر اساس یافته‌های طرح پایش ملی محیط کسب‌وکار در بهار ۱۴۰۱، استان‌های قم، کرمان و بوشهر به ترتیب دارای بدترین وضعیت محیط کسب‌وکار و استان‌های آذربایجان غربی، مرکزی و آذربایجان شرقی به ترتیب دارای بهترین وضعیت محیط کسب‌وکار نسبت به سایر استان‌ها ارزیابی شده‌اند. بر اساس نتایج این پایش در بهار ۱۴۰۱، وضعیت محیط کسب‌وکار در بخش خدمات (۶,۱۲) در مقایسه با بخش‌های کشاورزی (۵.۹۴) و صنعت (۵.۹۱) نامناسب‌تر ارزیابی شده است.
در بین رشته فعالیت‌های اقتصادی نیز «سایر فعالیت‌های خدماتی»، «املاک و مستغلات» و «آب‌رسانی، مدیریت پسماند، فاضلاب و فعالیت‌های تصفیه» دارای بدترین وضعیت محیط کسب‌وکار و رشته فعالیت‌های «مالی و بیمه»، «اطلاعات و ارتباطات» و «سلامت انسان و مددکاری اجتماعی» بهترین وضعیت محیط کسب‌وکار را در مقایسه با سایر رشته فعالیت‌های اقتصادی در کشور داشته‌اند.
وضعیت محیط کسب‌وکار کشور برحسب تعداد کارکنان شاغل در بنگاه‌های بر اساس نتایج به دست آمده به‌صورت بنگاه‌های کمتر از ۵ کارکن (۶,۱۸) دارای بدترین وضعیت و بنگاه‌های بیشتر از ۲۰۰ کارکن (۵.۸۶) دارای بهترین وضعیت محیط کسب‌وکار نسبت به سایر بنگاه‌ها ارزیابی شده‌اند.
همچنین وضعیت محیط کسب‌وکار کشور برحسب سال تأسیس بنگاه اقتصادی نشان می‌دهد کارگاه‌های ۱۱ تا ۱۵ سال با رقم شاخص ۶,۱۳ بدترین وضعیت و کارگاه‌های کمتر از ۲ سال، با رقم شاخص ۵.۳۷ دارای بهترین وضعیت بوده‌اند.
بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین، شاخص ملی محیط کسب‌وکار ایران در بهار ۱۴۰۱، عدد ۶,۲۱ (عدد ۱۰ بدترین ارزیابی است) به دست آمده است که بدتر از وضعیت این شاخص در ارزیابی فصل گذشته (زمستان ۱۴۰۰ با میانگین ۶.۰۵) است. میانگین ارزیابی محیط اقتصادی (شامل محیط اقتصاد کلان، محیط مالی، محیط جغرافیایی و ساختار تولید) عدد ۶.۵۲ است که در ارزیابی فصل گذشته عدد ۶.۳۱ حاصل شده بود و میانگین ارزیابی محیط نهادی (شامل محیط سیاسی، محیط آموزشی و علمی، محیط فرهنگی، محیط فناوری و نوآوری، محیط حقوقی و ساختار دولت) عدد ۵.۹۵ است که در فصل گذشته عدد ۵.۸۴ ارزیابی شده بود.
بر این اساس، محیط علمی-آموزشی با عدد ۵,۱۶ و محیط مالی با عدد ۸.۳۳ به ترتیب مساعدترین و نامساعدترین محیط‌ها بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین بوده‌اند. شاخص شین به دلیل در نظر گرفتن وزن عوامل مختلف در محاسبه، از دقت بیشتری نسبت به شاخص کل کشور برخوردار است.
بررسی‌های مرکز پژوهش‌های اتاق ایران نشان می‌دهد در بین رشته فعالیت‌های اقتصادی در فصل بهار ۱۴۰۱، فعالیت‌های «املاک و مستغلات (۸,۲۴)»، «سایر فعالیت‌های خدماتی (۸.۰۲)» و «اداری و خدمات پشتیبانی (۷.۲۲)» بیشترین آسیب را از شیوع ویروس کرونا متحمل شده و در مقابل رشته فعالیت‌های «مالی و بیمه (۳.۵۱)»، «استخراج معدن (۳.۶۲)» و «آب‌رسانی، مدیریت پسماند، فاضلاب و فعالیت‌های تصفیه (۴.۳۲)» کمترین آسیب را از شیوع ویروس کرونا نسبت به سایر فعالیت‌ها متحمل شده‌اند.
همچنین در فصل بهار ۱۴۰۱، میزان آسیب وارده بر کسب‌وکارها از شیوع ویروس کرونا در استان‌های اردبیل (۷,۵۸)، خراسان شمالی (۷)، بوشهر (۶.۵۹)، بیشترین مقدار و در استان‌های اصفهان (۲.۰۶)، آذربایجان غربی (۲.۱۳) و سمنان (۳.۳۴) کمترین مقدار نسبت به سایر استان‌ها توسط فعالان اقتصادی ارزیابی شده‌اند.
تبادل نظر