فردای اقتصاد: در برنامه بورسان سه‌شنبه میزبان قاسم محسنی دمنه، مدیرعامل شرکت رتبه‌بندی اعتباری برهان بودیم و جایگاه موسسات رتبه‌بندی در بازار سرمایه مورد بررسی قرار گرفت. وی در ابتدا زمینه کاری موسسات رتبه‌بندی را تشریح کرد وگفت: حوزه فعالیت این موسسات فقط بازار سرمایه نیست و در تمام بازارهای مالی شامل بیمه و بانک می‌توانند فعالیت کنند. مؤسسه رتبه‌بندی راجع به احتمال ایفای به موقع تعهدات شخص حقوقی یا احتمال ایفای به موقع تعهدات ناشی از انتشار اوراق بهادار و یا احتمال ایفای تعهد مالی خاص دیگر در موعد مقرر که از طریق بررسی نظام‌مند توانایی‌ها و تمایل متعهد یا متعهدین به ایفای تعهدات صورت می‌گیرد و منجر به اختصاص رتبة اعتباری معین و از پیش تعیین شده می‌گردد. از منظر سرمایه‌گذاران، رتبه اعتباری به معنای احتمال نکول اوراق بهادار در مقایسه به سایر انواع ابزارهای مالی می‌باشد. این رتبه اعتباری، نوعی اظهارنظر مستقل و قضاوت حرفه‌ای را در خصوص کیفیت اعتباری ابزار مالی را ارائه می‌کند که بر اساس آن سرمایه‌گذار به تنهایی قادر به دستیابی به آن نیست.
وی درادامه به مقایسه این موسسات با نمونه‌های جهانی پرداخت و تاکید کرد: روش‌شناسی و کلیت فعالیت شرکت‌ها با سایر کشورهای جهان مشابه است البته بومی‌سازی هایی متناسب با نرخ تورم و اوراق اسلامی نیز در موسسات فعال حاضر ایران انجام شده است. در تمام روش‌ها صلاحیت مدیران، مسیر حرکتی کلی اقتصاد و وضعیت سیاسی نیز بسیار مهم است و تنوع درآمدی و مسائل مالی نیز از موارد مهم است.
محسنی در رابطه با روند توسعه موسسات رتبه بندی گفت: به سمت استفاده از موسسات رتبه بندی حرکت کرده ایم و شاهد توسعه این بخش در اقتصاد هستیم؛ اخیرا نیز بانک مرکزی نحوه محاسبه کفایت سرمایه بانک‌ها را وابسته به رتبه‌بندی اعتباری تسهیل گیرندگان کرده است، از سوی دیگر در وزارت صمت برای واردکنندگان کالاو در انتشار اوراق برای تامین مالی نیز موضوع رتبه بندی مورد توجه قرار گرفته است اما سرعت پیشرفت پایین است و شاهد عقب ماندگی در بخش رتبه بندی نسبت به کشورهای دیگر هستیم.
مدیرعامل شرکت رتبه‌بندی اعتباری برهان به بررسی مسائلی شامل اینکه اقتصاد ایران دستوری است و شاهد حاکمیت دولت بر بخش عمده ای از اقتصاد هستیم و اقتصاد ایران درگیر تغییر مستمر متغیرهای کلان اقتصادی است و پیش بینی پذیر نیست و تاثیر آن بر جایگاه موسسات رتبه بندی پرداخت و گفت: اگرچه اقتصاد ایران دولتی است اما فضای کاری برای این موسسات فراهم است به عنوان مثال در شرکت‌های دولتی و شهرداری در زمینه انتشار اوراق هنوز فضا برای رتبه بندی وجود دارد. همچنین در نظام بانکی نیز هرچند که با پشتوانه بانک مرکزی مشغول فعالیت هستند اما در مواردی پیش آمده است که برخی از عهده تعهدات خود برنیامده‌اند پس در این زمینه نیز رتبه‌بندی می تواند کارایی داشته و نهاد ناظر می‌تواند از رتبه بندی استفاده لازم را داشته باشد.
او افزود: در فضایی که ابهامات زیاد و تغییرات ناگهانی نیز داریم موسسات اعتباری کارایی بیشتری دارند و موسسات رتبه بندی به شفافیت بیشتر در اقتصاد کمک خواهد کرد هرچند که این دست موضوعات، شرایط را سختتر خواهد کرد اما نیاز به رتبه‌بندی را افزایش خواهد داد.
تبادل نظر