تسنیم: بعد از سال‌ها انتظار، خبر ازسرگیری اعزام زائران ایرانی به عمره مفرده به‌صورت جدی مطرح شد و از ۲۲ آذر ماه ثبت‌نام از اولویت‌های یک تا ۶۰۰ که نزد بانک‌های ملی و ملت ودیعه‌گذاری کرده بودند، آغاز شد اما برخلاف برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته اعزام نخستین کاروان از ۲۸ آذر ماه به ۱۳ دی ماه، در مرحله بعد به ۲۴ دی ماه مؤکول و در نهایت اعلام شد که سفر به عمره به حالت تعلیق درآمده است!
علت در تأخیر اولیه اعزام زائران، عدم استقبال از ثبت‌نام بود و مسئولان مربوطه بر این باور بودند که لازم است به متقاضیان زمان بیشتری داد تا خود را برای این سفر آماده کنند اما تأخیرهای بعدی در اعزام زائران، حاکی از بروز مشکل دیگری بود که هنوز هم به صورت شفاف درباره آن توضیحی داده نشده است و همچنان اخبار منتشر شده حول محور پیگیری این موضوع از طریق مسئولان ایرانی است.
از آنجایی که مسئولان سازمان حج و زیارت اخیراً سفری به عربستان سعودی داشتند و قرار بود در حاشیه این سفر موضوع عدم صدور مجوز از سوی هواپیمایی عربستان را هم پیگیری کنند، با غلامرضا رضایی؛ معاون امور حج و زیارت سازمان حج و زیارت به گفت‌وگو نشستیم تا روند اقدامات صورت گرفته برای حل این مشکل و نتیجه گفت‌وگو با مسئولان سعودی را جویا شویم؛ در ادامه مشروح این گفت‌وگو تقدیم مخاطبان تسنیم می‌شود:
تسنیم: رئیس سازمان حج و زیارت در هفته گذشته برای امضای تفاهمنامه حج تمتع ۱۴۰۳ عازم عربستان و مقرر شد در حاشیه این سفر لغو سفرهای عمره مفرده نیز پیگیری شود، نتیجه گفت‌وگو با مقامات عربستانی به کجا رسید؟
وزیر حج عربستان سعودی در دیدار و گفت‌وگو با رئیس سازمان حج و زیارت اعلام کرد که شخصاً موضوع عدم صدور مجوز برای پروازهای عمره مفرده را پیگیری و نتیجه آن را اعلام خواهد کرد.
در عین حال سید عباس حسینی؛ رئیس سازمان حج و زیارت نیز با امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان نیز گفت‌وگو کرده و موضوع را کانال دیپلماسی پیگیری می‌کند؛ به هر ترتیب امیدواریم هماهنگی لازم انجام شود و با برطرف شدن مشکلات فنی و اداری، مجوز پروازهای عمره صادر شود.
تسنیم: مسئولان مربوطه علت عدم برقراری پروازها را "مشکل فنی" عنوان می‌کنند! دقیقا منظور از این عبارت چیست؟
گره کار عدم صدور مجوز از سوی هواپیمایی عربستان سعودی است.
تسنیم: از ارگان‌های مختلف ایران نمایندگانی به عربستان اعزام شده‌اند، آنها نیز پاسخ شفافی دریافت نکرده‌اند؟
ما از دستگاه دیپلماسی درخواست پیگیری این موضوع را مطرح کردیم تا ببینند اشکالات فنی چیست و چه کمکی برای رفع آن می‌توان انجام داد.
تسنیم: آیا علت موضوع بدهی و مشکلات مالی مربوط به ایران‌ایر است؟
شاید ابتدا این طور تلقی می‌شد اما اینطور نیست؛ معمولا در زمان انجام عملیات‌های پرواز، یکسری شرکت‌ها خدماتی ارائه می‌دهند که هزینه نهایی آن بعد از پایان عملیات مشخص می‌شود و همه ایرلاین‌ها نیز با آن مواجه هستند بنابراین همه ایرلاین‌ها هرچند وقت یکبار با یکدیگر تصفیه حساب مالی انجام می‌دهند و این امری طبیعی است.
علاوه بر این به نظر نمی‌رسد مسئله مربوط به مشکلات مالی باشد چراکه نمایندگان هواپیمایی ایران و سازمان حج و زیارت با صراحت اعلام کرده‌اند که اگر بدهی وجود داشته باشد در نخستین فرصت تسویه می‌شود.
*اعلام آمادگی سازمان حج و زیارت برای پرداخت بدهی احتمالی هواپیمایی ایران
تسنیم: هواپیمایی بدهی‌های خود را پرداخت کرده است؟ تکلیف این موضوع مشخص است یا خیر؟
در یکی از مراحلی که مبلغی به عنوان بدهی اعلام شد، سازمان هواپیمایی نسبت به پرداخت آن اقدام کرد اگر هم مبالغ جدیدی اعلام شده باشد، از آن بی‌اطلاع هستم اما سازمان حج و زیارت به عنوان نهادی که با با زائران مرتبط است، با هماهنگی هواپیمایی جمهوری اسلامی به طرف سعودی اعلام کرده است که چنانچه بدهی‌های وجود داشته باشد، حاضر است آن را تقبل کند بنابراین از این بابت مشکلی وجود ندارد.
مسئولان مربوطه در کانال دیپلماسی، سفارتخانه و هواپیمایی کشوری پیگیری کنند تا موافقت‌های لازم اخذ شود چراکه این بخش از مسئله در حیطه مسئولیت‌های سازمان نیست؛ آنچه به سازمان حج و زیارت مربوط می‌شود شامل امور ثبت‌نام، گروه‌بندی و اعزام زائران است و امور فرودگاهی به وظایف سازمان ارتباطی ندارد.
این در حالی است که برخی رسانه‌ها به گونه‌ای موضوع را مطرح می‌کنند که گویی بدون انجام هماهنگی نسبت به ثبت نام زائران اقدام شده است؛ عقد قرارداد با شرکت‌های سعودی جزو هماهنگی‌های سازمان حج و زیارت بود که توسط وزارت حج عربستان و وزارت امور خارجه ایران تأیید شده است.
برگزاری عمره مفرده بر مبنای قرارداد شرکت‌های دو کشور انجام می‌شود و پس از تأیید سازمان حج و زیارت و متولی کار عمره در عربستان که وزارت حج و عمره است و همچنین با تأیید وزارت خارجه ایران و سفارتخانه‌های دو کشور رسمیت پیدا می‌کند، چطور ممکن است برای انجام چنین امری هماهنگی نشده باشد؟
هتل‌ها اجاره و حتی روادید نیز اخذ شد که این امور نیز بر اساس هماهنگی‌های ایجاد شده با دولت عربستان بوده است.
بنابراین هماهنگی‌های لازم با بخش‌های مختلف از سوی سازمان حج شکل گرفت اما مشکل پیش‌بینی نشده‌ای در روند کار رخ داده که در حیطه وظایف سازمان حج و زیارت نیست.
همه دستگاه‌های جمهوری اسلامی که در امر حج دخیل هستند با هماهنگی کامل اقدام کردند و همه آنها وظایف خود را در چارچوب تعیین شده انجام داده‌اند اما از سوی عربستان مشکل فنی اعلام شده است.
تسنیم: ظاهر موضوع ساده به نظر می‌رسد اما عملا با توجه به اینکه زمان زیادی از بروز این مشکل گذشته به نظر می‌رسد مسلئه پیچیده است ضمن اینکه از سوی مقامات سعودی و مقامات ایرانی که پیگیر این موضوع بودهاند، درباره اینکه مشکل اصلی چیست پاسخ شفافی بیان نشده است و مسئله به درازا کشیده شده است.
ما به دلیل اینکه در جایگاه اداری هستیم، امکان تحلیل موضوع فراتر از حوزه سازمانی خود را نداریم و نمی‌دانیم موضوع دیگری هم مطرح است یا خیر اما به هر ترتیب دستگاه دیپلماسی و سازمان هواپیمایی کشوری باید با جدیت بیشتری به موضوع ورود کنند و علت این مشکل را مشخص کنند.
تسنیم: زائران تا چه زمانی باید منتظر تعیین تکلیف مجوز پروازها باشند؟
ما زمانبدی کرده‌ایم، اگر هماهنگی‌های لازم طی دو الی سه روز آینده انجام نشود اطلاع‌رسانی می‌کنیم تا وضعیت زائران مشخص شود و بیش از این منتظر نباشند البته در عین حال به دنبال دریافت پاسخ از دستگاه دیپلماسی نیز هستیم.
تسنیم: بنابراین سازمان حج و زیارت نسبت به تعیین تکلیف وجوهی که مردم پرداخت کرده‌اند نیز اقدام می‌کند؟
بله؛ اگر تا دو الی ۳ روز آینده پاسخ مثبتی برای اخذ مجوز صادر نشود اطلاعیه‌ای صادر می‌کنیم تا تکلیف زائرانی که در صف انتظار و منتظر تعیین زمان پرواز هستند و وجه پرداخت کرده اند، مشخص شود.
در این صورت وجوه مردم مسترد می‌شود اما برگه ثبت‌نام آنها را پایدار می‌کنیم اولویت هم برایشان حفظ می‌کنیم تا به محض راه‌اندازی سفرها، بتوانند اقدام کنند. به طور کلی به دنبال ایجاد رضایتمندی زائران هستیم.
تسنیم: با توجه به رزرو هتل‌ها و لغو قراردادها، خسارتی متوجه سازمان حج و زیارت خواهد شد؟
ما سعی کرده‌ایم صاحبان هتل‌ها و شرکت‌های سعودی را متقاعد کنیم تا از دریافت خسارت خودداری کنند، در واقع در تلاش هستیم تا از این مسئله جلوگیری شود اما ممکن است در بخش‌هایی مانند صدور ویزا خسارت‌هایی شاهد باشیم.
تسنیم: برآوردی از میزان خسارت شده است و اینکه سازمان حج و زیارت باید خسارت احتمالی بپردازد یا سازمان هواپیمایی کشوری؟
هنوز صحبتی در این زمینه نشده ضمن اینکه هنوز خسارتی برآورد و قطعی نشده است اما به محض تعیین تکلیف موضوع، سراغ باقی مراحل می‌رویم.
تبادل نظر