۲ اسفند ۱۴۰۱ - ۱۵:۰۸

تقریباً یک دهه پس از درمان، سومین فرد هم از شر ویروس اچ‌ای وی خلاص شده است.

فارس به نقل از ساینس الرت: پیوند سلول‌های بنیادی پرخطر یک مرد میانسال را بیش از ۹ سال پس از درمان از شر هر گونه علائم ویروس نقص ایمنی انسانی (اچ‌ای وی) خلاص کرد.

این بیمار در سال ۲۰۰۸ به اچ‌ای وی مبتلا شد و در سال ۲۰۱۰ دوره درمان ضد ویروسی را گذراند. او سال بعد به لوسمی که سرطان گلبول‌های سفید خون در مغز استخوان است، مبتلا شد. با توجه به ترکیب جدی بیماری‌های این مرد، پزشکان تصمیم گرفتند مسیر خطرناکی را در پیش بگیرند.

در سال ۲۰۱۳، بیمار تحت پیوند سلول‌های بنیادی قرار گرفت که سلول‌های بنیادی را از مغز استخوان یا خون یک اهداکننده می‌گیرد و از نمونه برای جایگزینی گلبول‌های سفید خود بیمار استفاده می‌کند. با این حال، در این مورد، اهداکننده به دلیل داشتن جهش ژنتیکی که آنها را در برابر HIV مقاوم می‌کند، انتخاب شد. ایده این بود که لوسمی بیماران را درمان کند و در عین حال به آنها مقاومت ژنتیکی در برابر HIV بدهد.

محققان ۹ سال پس از دریافت این درمان اولیه و چهار سال پس از توقف استفاده از درمان‌های ضد ویروسی، اعلام کردند که بیمار هیچ نشانه‌ای از عملکرد و تکثیر ذرات اچ‌آی‌وی در بدن خود را نشان نمی‌دهد؛ که به طور موثر او را عاری از ویروس می‌کند. این بیمار سومین بیماری بود که این نوع پیوند سلول‌های بنیادی را دریافت کرد. او به چهار دریافت‌کننده سلول‌های بنیادی دیگر ملحق می‌شود که پژوهشگران مطمئن هستند که تمام آثار ژنوم عملکردی HIV از بدن آنها حذف شده است.

درمان‌های سلول‌های بنیادی سرطان، مانند آنچه در بالا توضیح داده شد عالی هستند؛ زیرا می‌توانند سلول‌های ایمنی را در برابر ویروس موجود مقاوم کنند.

به گفته پژوهشگران بیمارستان دانشگاه دوسلدورف در آلمان، روشی که برخی از بیماران با این مداخله پیشرفته درمان می‌شوند، می‌تواند راهبردهای آینده برای دستیابی به بهبودی طولانی مدت HIV-۱ را ارائه دهد. تعداد انگشت شماری از موارد HIV حتی بدون هیچ گونه درمان با سلول‌های بنیادی کنترل شده است. این بیماران توانستند درمان‌های ضد رتروویروسی را متوقف کنند و همچنان شواهدی از وجود ویروس در سیستم خود کم یا نداشتند.

در سال ۲۰۲۲، یک داروی رایج سرطان برای بهبود HIV پیدا شد. این دارو HIV را در بین بیماران ریشه‌کن نکرد، اما موفقیت آن نشان می‌دهد که راه‌هایی برای بهبود سیستم ایمنی وجود دارد تا بهتر بتواند با این ویروس طولانی‌مدت مقابله کند.

مواردی مانند این بیمار دانشمندان را به آینده امیدوار می‌کند. به وضوح می‌توان اچ‌ای وی را ریشه کن کرد اما اکنون دانشمندان باید دریابند که چگونه می‌توان آن را برای همه افرادی که به آن نیاز دارند، عملی کرد.

در سال ۱۹۹۵، پژوهشگران کشف کردند که چرا HIV اینقدر به درمان مقاوم است و حتی زمانی که به نظر می‌رسد شکست خورده بازگردد. ویروس بخشی از خود را در مخازن نهفته بدن دفن می‌کند.

در سال ۱۹۹۶، کشف شد که درمان ضد رتروویروسی (ART) می‌تواند آن را سرکوب و از ظهور مجدد جلوگیری کند؛ اما تا زمانی که ویروس نهفته دوباره بیدار نشود. با وجود چندین دهه تلاش، ما هنوز نمی‌دانیم چگونه به آن قسمت‌های پنهان ویروس دست پیدا کنیم. امیدوارکننده‌ترین رویکرد ممکن است تکنیک شوک و کشتن باشد یعنی بیدار کردن ویروس و سپس از بین بردن آن. اما دانشمندان هنوز نمی‌دانند که چگونه آن را بدون آسیب رساندن به بیمار بیدار کنند.