۱۲ مرداد ۱۴۰۱ - ۱۶:۴۱

سیل‌ تنها گوشه‌ای از سرنوشتی است که با وضعیت فعلی ایران را تهدید می‌کند و گرم‌ شدن هوا می‌تواند برای ما بسیار گران تمام شود.

فردای اقتصاد: چند روز پیش روزی تاریخی برای محیط زیست و حقوق بشر بود. مجمع عمومی سازمان ملل با ۱۶۱ موافق و بدون رای مخالف قطع‌نامه‌ای غیر الزام‌آور اما بسیار مهم را تصویب کرد که حق دسترسی بشر به محیط زیست پاک، سلامت و پایدار را به رسمیت می‌شناسد.

عجیب اینکه ایران در کنار کشورهایی مانند روسیه، سوریه و چین از جمله هشت کشوری بود که به این قطع‌نامه رای ممتنع داد آن هم در شرایطی که همین حالا بخش زیادی از کشور تحت تاثیر یکی از عوارض تغییرات اقلیمی در سطح جهان است یعنی گرمایش زمین اما بین بروز سیلاب های تابستانی در ایران و بالا رفتن دمای کره زمین چه ارتباطی وجود دارد؟

سناریوهای مختلفی برای آینده دما در سطح کره خاکی وجود دارد و با ادامه روند موجود در تمام سناریوها ایران و منطقه جنوب و جنوب غرب آسیا در یکی از بدترین شرایط قرار خواهد داشت و اگر اقدامی جهانی صورت نگیرد تا سال ۲۱۰۰ میانگین دمای ایران ۴ تا ۵ درجه تغییر خواهد کرد اما این افزایش دما خودش را به چه شکلی نشان خواهد داد؟ پیامد اصلی تغییر اقلیم همان افزایش دما است، این افزایش دما باعث افزایش میزان تبخیر و تعرق در ایران می‌شود که این هم منجر به کاهش میزان روان آب‌ها خواهد شد. به گونه‌ای که حتی اگر 5 تا 10 درصد افزایش بارش هم داشته باشیم باز میزان روان آب‌های سطحی و زیرزمینی ما کاهش پیدا می‌کند.

ممکن است بگویید به این ترتیب ابرها بارور شده و بارش بیشتر خواهد شد. پاسخ در مورد برخی مناطق مثبت است اما نه لزوما بارش‌های مفید و این یعنی خشکسالی‌های متناوب در بخش‌هایی از ایران و هم‌زمان بروز سیل. گرما و کاهش روان آب های دائمی پوشش گیاهی را هم از بین می برد و خاک را غیرقابل نفوذ می‌کند و این در کنار بارش‌های رگباری یعنی سیل بیشتر.

تحقیقات نشان می‌دهد در سال‌های بعدی سیل‌های مرگباری که عامل ایجاد آن تغییر اقلیم است در برخی مناطق بیشتر هم خواهد شد. ماجرا به همین جا ختم نخواهد شد. بالا آمدن آب دریاها سواحل و جزیره‌های ایرانی را به شدت تهدید می‌کند. همین حالا خطر زیر آب رفتن نقاطی مانند جزایر مالدیو، بنگلادش و نقاط دیگر جهان وجود دارد از جمله سواحل و جزیره‌های جنوبی ایران. فهرست تبعات گرم شدن زمین برای ایران هنوز تمام نشده است. بر اساس تحقیقی که در پروژه بین‌المللی زاگرس انجام شد با گرم شدن دما، آتش‌سوزی در جنگل‌های زاگرس هم افزایش پیدا می‌کند اتفاقی که چند سالی است شاهدش هستیم. بنابراین به نظر می‌رسد ایران به عنوان کشوری که از چند جهت بیشتر تحت تاثیر تغییرات اقلیمی قرار دارد باید به فکر تدوین و اجرای برنامه‌های بلند مدت داخلی و خارجی برای مدیریت این بحران ناگزیر پیش رو باشد.

برچسب‌ها