در نخستین قسمت از میراث سده با علی سعیدی، عضو سابق هیات مدیره سازمان بورس و نویسنده کتاب تاریخ بازار سرمایه ایران به گفت‌وگو نشسته‌ایم. در بستری تاریخی، مهم‌ترین نقاط عطف شکل‌گیری بازار سرمایه بررسی شده تا بتوانند چراغ راه آیندگان قرار گیرند. روایت‌های جذاب وی از فروش اوراق قرضه در فرانکفورت آلمان و هراس مردم از «ش» شرکت‌ها تا خط فکری پشتوانه تشکیل بورس و نقش فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های برجسته جهان در پایه‌گذاری دانش حسابداری در ایران را از دست ندهید.
سعیدی تمدن بشری را بدون نظام تامین مالی بی‌معنا می‌داند و اصلی‌ترین برش‌های تاریخ بازار سرمایه در ایران را از پیشاصفویه تا عصر حاضر با تمرکز بر یک قرن اخیر مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
از ورود به قرن چهارده، مراکزی با نام صرافی وجود داشتند که عملا کار بانک را انجام می‌دادند. در دوره قاجار، حاج حسن امین‌الضرب پیشنهاد تشکیل بانک را به ناصرالدین شاه می‌دهد که بنا به دلایلی مورد پذیرش قرا نمی‌گیرد. اما در نهایت، اولین بانک در ایران توسط انگلیسی‌ها با نام بانک جدید شرق شروع به فعالیت می‌کند.
به تدریج با ورود بانک‌های خارجی و همچنین شکل‌گیری بانک‌های مختلط داخلی، زمزمه‌های تشکیل بورس شکل می‌گیرد. اما پیش از آن اوراق قرضه در اقتصاد ایران مشابه بسیاری از کشورهای خارجی منتشر می‌شوند و پس از فراز و فرودهای بسیار بورس تشکیل می‌شود.
بخش دوم
دومین بخش از برنامه بورس در قرن ۱۴ با حضور علی سعیدی، عضو سابق هیات مدیره سازمان بورس و نویسنده کتاب تاریخ بازار سرمایه به وضعیت بورس تهران از دوران تشکیل و خصوصی‌سازی تا دوره انقلاب و جنگ و پیشرفت سال‌های اخیر می‌پردازد.
وی بین تشکیل بورس تهران با کشورهای منطقه مقایسه‌ای انجام می‌دهد. در شرایطی که بورس در تهران تشکیل می‌شود، کشورهای منطقه چه وضعیتی داشتند و آنها چه زمان به اصطلاح صاحب بورس می‌شوند. در ادامه بررسی می‌شود خصوصی‌سازی سال ۵۴ برای جلوگیری از فئودالیسم صنعتی چگونه آغاز شد و چه تفاوت‌هایی با خصوصی‌سازی سال ۸۴ داشت.
بورس در دهه نخست پس از انقلاب که ملی‌سازی و جنگ رخ می‌دهد چه تصویری داشت؟ نقش بازار سهام پس از دهه ۷۰ در اقتصاد کشور چه بود؟ چرا دغدغه‌های فعالان اقتصادی از سال ۱۳۳۷ تا کنون تغییر نکرده است؟ جایگاه بازار سرمایه کشورمان در ۵۰ سال آینده چه خواهد بود؟ این‌ها مهم‌ترین پرسش‌هایی است که سعیدی در این گفت‌وگوی جذاب پاسخ می‌دهد.
تبادل نظر