فردای اقتصاد: تولید ناخالص داخلی اقتصاد ایران در بهار ۱۴۰۲ به اندازه ۶٫۲ درصد بیشتر از بهار سال گذشته بوده است. همچنین رشد اقتصادی بدون احتساب بخش استخراج نفت، ۵٫۲ درصد محاسبه شده است.
در مقایسه با رشدهای نقطهای هر فصل، این عدد بزرگتر از نرخهای رشد تمام فصول از تابستان ۱۴۰۰ به این سو است. رشد ۱۶٫۴ درصدی بخش نفت از جمله عوامل مهم این اتفاق بوده است. رشد گروههای کشاورزی، صنعت و خدمات هم به ترتیب ۲٫۲، ۴٬۲ و ۶٫۲ درصد بوده است.
در سمت هزینهها، رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص (سرمایهگذاری) به ۲ درصد کاهش یافته اما هزینههای بخش دولتی به ۵٫۳ درصد افزایش یافته است. مصرف خصوصی هم ۸٫۲ درصد رشد ثبت کرده است.
کدام بخشهای اقتصادی در بهار رشد بیشتری داشتند؟
بیشترین رشد اقتصادی در بخش «فعالیتهای مربوط به تأمین جا و غذا» رخ داده است. این بخش که طی سال گذشته با افزایش قابل توجه قیمت محصولات در اثر حذف ارز ترجیحی ۴۲۰۰ هم همراه بود، طبق آمار بانک مرکزی رشد حقیقی (تورمدررفته) ۲۵ درصدی داشته است. هر چند که کمبرآورد تورم محصولات ممکن است به بیشبرآورد رشد حقیقی منجر شده باشد.
رشد ۱۶٫۴ درصدی بخش نفت و گاز اهمیت بسیار زیادی برای رشد اقتصادی این فصل داشته است؛ چرا که علاوه بر سهم قابل توجه در تولید داخلی، این بخش محرّک بخشهای بزرگ دیگری از اقتصاد ایران هم است. رشد کل صنعت ۴٫۲ درصد محاسبه شده است. این عدد به طور معناداری کمتر از رشد ۱۴ درصدی این بخش در زمستان و رشد ۷٫۹ درصدی صنایع بورسی در بهار (طبق شاخص پژوهشکده پولی و بانکی) است. نمودار زیر این جزئیات را نمایش میدهد.
کل بخش خدمات در بهار سال جاری ۶٫۲ درصد بیشتر از بهار گذشته ارزش افزوده ایجاد کرده است. رشد این بخش به عنوان بخش بزرگ و اشتغالزای اقتصاد ایران خبر خوبی به نظر میرسد. رشد بخش کشاورزی هم که طی سالهای گذشته وضعیت خوبی نداشته، حدود دو درصد تخمین زده شده است.
چند مورد از زیرمجموعههای خدمات، مثل فعالیتهای اداری، دفاع و تأمین احتماعی و فعالیتهای حرفهای و علمی رشد اقتصادی منفی را تجربه کردهاند. همچنین فعالیتهای حوزه آبرسانی و فاضلاب و تصفیه رشد منفی ۷ درصدی داشته است.
رشد اقتصادی ایران را عمدتاً چه فعالیتهایی میسازند؟
طبق آمار رشد بهار گذشته که بانک مرکزی منتشر کرده، ۱٫۵ واحد درصد از کل رشد ۶٫۲ درصدی اقتصاد ایران در بهار (نسبت به بهار سال قبل) را فعالیتهای استخراج نفت و گاز تشکیل داده است.
همانطور که نمودار بالا نشان میدهد، دوتا از زیرمجموعههای بخش خدمات، «حملونقل و انبارداری» و «اطلاعات و ارتباطات» هر کدام به تنهایی سهم بیشتری نسبت به کل گروه صنایع و معادن (به جز نفت) داشته است. سهم کل خدمات هم ۳٫۶ درصد بوده است.
رشد کشاورزی مجموعاً ۰٫۲ واحد از ۶٫۲ درصد رشد اقتصادی کشور را تشکیل داده است. خدماتی مثل بخش مالی و بیمه، هنر و سرگرمی و تأمین جا و غذا، هر کدام حدوداً ۰٫۱ واحد درصد در رشد سه ماه اول سال نقش بازی کردهاند. خدمات اداره عمومی، دفاع و تأمین اجتماعی هم نقش منفی مؤثری بازی کرده و سهم آن منفی ۰٫۲ واحد درصد برآورد میشود.