فردای اقتصاد: روز چهارشنبه طوفانی در تالار شیشه‌ای به پا شد و بورس تهران با ثبت رشد ۴.۵ درصدی شاخص کل، یکی از سبزترین روزهای خود در تاریخ را شاهد بود. امروز اما ورق بورس برگشت. شاخص کل بیش از ۵۶هزار واحد ارتفاع کم کرد و یک بار دیگر کانال یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحدی را از دست داد. نماگر هم وزن نیز شرایط بهتری نداشت. اما ماجرا چه بود؟
رشد روز چهارشنبه بورس عموما ماهیتی دلاری داشت. از سقف‌شکنی‌های اسکناس آمریکایی در بازار آزاد گرفته تا اطلاعیه بورس کالا که بر مبنای آن قرار بود از دوشنبه این هفته نرخ دلار محاسباتی در قیمت پایه محصولات عرضه شده در بورس کالا از دلار نیما تا دلار توافقی قابل تغییر باشد. اتفاقی که با وجود همه انتقاداتی که به آن می‌شد، می‌توانست به یکی از بزرگترین مطالبات بورسی‌ها طی چند وقت اخیر پاسخ دهد. مطالباتی که به رانت‌های میلیاردی ایجاد شده به سبب شکاف بیش از ۴۰ درصدی دلار آزاد و نیمایی و کوچ درآمد از جیب شرکت‌ها و سهامداران به جیب دلالان و رانت‌خواران اشاره داشت.
با این حال روز پنجشنبه یعنی روزی که بورس در تعطیلات پایان هفته به سر می‌برد، خبر رسید هیئت دولت، صندلی رئیس کل بانک مرکزی را از صالح‌آبادی گرفته و به فرزین منتقل کرده است. خبری که در ابتدا واکنش مثبت سهامداران را به دنبال داشت اما رئیس جدید که بخش زیادی از سابقه‌اش به حوزه اقتصاد رفاه مربوط است تا اقتصاد پولی، تصمیمی مجادله‌برانگیز را در همان ساعات اول اعلام کرد: تثبیت نرخ اسمی ارز برای یکی از چند بازار ارزی که در این سال‌ها درست شده است. ارز نیمایی.
فرزین در ابتدا گفت بر اساس سیاست جدید بانک مرکزی برای تثبیت نرخ ارز، هر دلار آمریکا در سامانه نیما ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین خواهد شد و شب گذشته با اعمال تغییراتی در گفته‌های خود عنوان کرد نرخ تعادلی نیما این رقم خواهد بود و قرار است به کالاهای اساسی، تجهیزات و مواد اولیه کارخانجات اختصاص یابد. سیاستی که منتقدان، آن را تکرار دلار ۴۲۰۰ تومانی می‌دانند. ارزی که در فروردین ۹۷ با شعار حمایت از قشر ضعیف جامعه متولد شد و در عمر چهار ساله خود، مصائب بیشماری برای اقتصاد ایران به بار آورد. رانت و فساد، کاهش رقابت‌پذیری، افزایش صرفه واردات و کاهش صرفه صادرات تنها بخشی از مصائب دلار جهانگیری برای اقتصاد ایران بود.
حالا سهامداران که تازه امیدوار شده بودند طلسم تثبیت قیمت دلار اثرگذار بر درآمد بخش بزرگی از شرکت‌های بورسی شکسته خواهد شد، با شنیدن سخنان رئیس کل جدید، مجددا به صف‌های فروش پناه بردند تا رویای جبران زیان‌های ۲.۵ ساله، یک شبه نقش بر آب شود و بازار سهام نیز تابلویی سرخ را به نمایش بگذارد.
تبادل نظر