فردای اقتصاد: تعیین نرخ خوراک پتروشیمی‌ها موضوع مهمی است که همه ساله یکی از بحث‌های مهم قانون بودجه را به خود اختصاص داده و حواشی متعددی پیرو آن وجود دارد. از طرفی، روز گذشته احمد مهدوی ابهری، دبیر کل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی در گفت‌وگویی اعلام کرد که دولت قیمت خوراک گازی را به ۷هزار تومان و قیمت سوخت گاز را به ۴هزار تومان افزایش داده است. این گفته‌ها و نامه‌ای از نرخ خوراگ گاز پتروشیمی‌ها و دیگر صنایع در سال ۱۴۰۲ به امضای محمد مخبر، ابهاماتی را میان فعالان بازار سرمایه ایجاد کرده که آیا این نرخ سقف تعیین شده است یا نرخی مشخص.
گاز خوراک ۷ هزار تومانی از کجا آمده است؟
فرض محاسبه منابع هدفمندی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ مبنی بر این بوده که قیمت گاز خوراک پتروشیمی‌ها، براساس فرمول وزارت نفت، در طول سال ۱۴۰۲ همواره در سقف ریالی خود یعنی ۷۰۰۰تومان باقی خواهد ماند. با این حال با احتساب نرخ ۲۸۵۰۰تومان اعلامی بانک مرکزی و قیمت گاز مبنای ۱۵سنت، قیمت گاز پتروشیمی‌ها حدود ۴۲۰۰ تومان برآورد می‌شود. از طرف دیگر بر اساس محاسبات مرکز پژوهش‌های مجلس، هر هزار تومان کاهش نرخ گاز خوراک پتروشیمی‌ها نسبت به ۷ هزار تومان، منجر به کاهش ۳۷ هزار میلیارد تومانی منابع هدفمندی می‌شود و احتمالا یکی از دلایل افزایش نرخ خوراک به این موضوع برمی‌گردد. نکته دیگر اینکه در صورت تداوم سیاست تثبیت نرخ ارز ۲۸۵۰۰ تومانی، منابع هدفمندی با عدم تحقق حدود ۱۴۸ هزار میلیارد تومان همراه خواهد بود. لذا دولت یا باید نرخ خوراک ۴۲۰۰ را بپذیرد یا جهت کاهش کسری بودجه، نرخ ارز را به نرخ ارز مرکز مبادله افزایش دهد که حتی در این صورت هم نرخ خوراک ۵۶۰۰ تومان خواهد بود.
فرمول محاسبه نرخ خوراک گازی چیست؟
بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ گاز خوراک شرکت‌های پتروشیمی از جمع نصف متوسط قیمت گاز در ۴ هاب (Alberta ،NBP ،TTF ،Henry Hub) تعیین شده و نصف متوسط قیمت داخلی گاز به‌صورت ماهانه محاسبه می‌شود.
خوراک گاز پتروشیمی‌ها چند؟
باتوجه به اینکه نصف متوسط قیمت گاز در ۴ هاب مورد نظر یعنی هنری هاب آمریکا، آلبرتا کانادا، NBP انگلستان و TTF هلند، ۲۵ سنت و نصف متوسط قیمت داخلی به صورت ماهانه حدود ۲ الی ۲.۵ سنت است، نرخ خوراک پتروشیمی‌ها برمبنای دلاری حدود ۱۳.۷۵ سنت در نظر گرفته می‌شود.
با در نظر گرفتن این عدد به عنوان مبنای دلاری نرخ گاز خوراک پتروشیمی‌ها دو سناریو تعریف می‌شود؛ اگر نرخ تسعیر ارز پتروشیمی‌ها را ۲۸۵۰۰ تومان در نظر بگیریم، نرخ گاز خوراک پتروشیمی‌ها حدود ۳۹۰۰ تومان است و اگر رقم ۳۷ هزار تومانی برای نرخ تسعیر ارز در نظر گرفته شود، نرخ خوراک گاز حدود ۵۳۹۰ تومان خواهد بود.
از این‌رو ارقام حاصله نشان می‌دهد در نظر گرفتن سقف ۷ هزار تومانی تغییری در نرخ خوراک گاز، در حال حاضر تغییری بنیادی در پتروشیمی‌های متانولی ایجاد نخواهد شد، چراکه در هر صورت نرخ خوراک گاز براساس هر دو مبنای ۲۸۵۰۰ تومانی و ۳۷ هزار تومانی کمتر از سقف قیمتی در نظر گرفته شده است. اما باتوجه به ایراداتی که به این فرمول وارد است، می‌توان گفت تعیین نرخ خوراک گاز پتروشیمی‌ها بر اساس فوب‌های جهانی به ضرر شرکت‌های این بخش بوده و ادامه فعالیت این صنعت را در معرض خطر قرار می‌دهد.
تبادل نظر