فردای اقتصاد: چهاردهمین نمایشگاه معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری کشور و نهمین نمایشگاه بورس، بانک و بیمه (کیش اینوکس ۲۰۲۲) به عنوان بزرگترین رویداد مالی کشور، عصر روز دوشنبه ۲۵ مهرماه ۱۴۰۱ با حضور حسین عبده تبریزی، دبیر کمیته محتوایی کیش اینوکس، حسین قربان‌زاده، رییس سازمان خصوصی‌سازی، مهدی کشاورز، مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش، حسین سلاح‌ورزی، نایب رییس اول اتاق بازرگانی، علیرضا دلیری، دستیار معاون علمی و فن‌آوری رییس‌جمهور، مجید بهزادپور، رییس کل بیمه مرکزی در مرکز همایش‌ها و نمایشگاه‌های بین‌المللی جزیره کیش آغاز به کار کرد.
شرایط امروز اقتصاد ایران و حکمرانی نامناسب و معیوب سیاستگذاران در بخش‌های مختلف از مهمترین مباحث مطرح شده در آیین افتتاحیه چهاردهمین نمایشگاه معرفی فرصت‌های سرمایه گذاری کشور و نهمین نمایشگاه بین‌المللی بورس، بانک، بیمه و خصوصی سازی بود.
حسین قربان‌زاده، رئیس سازمان خصوصی‌سازی در افتتاحیه کیش اینوکس عنوان کرد: ما هیچ حسی نسبت به این موضوع نداریم که بیت‌المال زیان شرکت‌های دولتی نیز است. ثروت پودر شده در شرکت‌های دولتی نیز است. بیت‌المال مالیات گرفته نشده از شرکت‌های واگذار نشده نیز است. بیت‌المال خود منابع حاصل از واگذاری شرکت‌هایی که با لابی و رایزنی از لیست شرکت‌های واگذاری خارج می‌کنیم نیز هست. همانطور که این حسن برداشت به خود دولت نیز سرایت کرده است. دولتی که باید حافظ اقتصاد ایران باشد، تبدیل به فروشنده املاک شده و به جای اندیشیدن به سرنوشت بنگاه به انتفاع دفعی از درآمد حاصل از یک معامله می‌اندیشد. در مقابل سوء برداشتی از بخش خصوصی وجود دارد که چون دنبال منفعت است پس حتما دشمن است یا چون کارآفرین است حتما سوپرمن است و حتما باید معجزه کند. معجزه در کدام اقتصاد؟ در همین دریای متلاطمی که مملو از نوسانات مختلف به دلیل کیفیت سیاستگذاری اقتصادی در دولت است.
وی ادامه داد: پدیده‌ای که در اواخر شهریور اتفاق افتاد و همچنان ادامه دارد آیا تنها به دلیل همان رخداد روی داده بود یا نه انباشت برخی از مطالبات و اعتراضات، اتفاقات اخیر را رقم زد؟ معلوم است که یک عده‌ای هویت دینی ما را نشانه گرفته‌اند اما نمی‌توانیم از سیاستگذاری و حکمرانی معیوب اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... بگذریم. اگر کسی در حال حاضر بخواهد دزدی کند باید یک موتور هیوندای خریداری کند اما برای همین خرید نیز به دو ضامن نیاز دارد. در واقع باید دو ضامن داشته باشد تا بتواند دزدی کند. به جای اینکه پاداش خلق ارزش و ثروت‌آفرینی در الویت قرار گیرد، ما در خیلی موارد در سیاستگذاری‌های خود، پاداش را به ضد ارزش داده‌ایم. در نهایت به جایی می‌رسیم که تکنولوژی و فناوری تبدیل حق به ناحق وجود دارد. در واقع این سیاستگذاری‌های نادرست باعث شده تا سرمایه‌گذاری که تمایل داشته با ورود به یک حوزه‌ای ، اثرگذار واقع شود به سمت بازارهای سفته‌بازی همچون سکه و ارز و دارایی‌های ثابت و بازارهای غیرمولد هدایت شود. اگر کیفیت سیاستگذاری و سوء مدیریت‌ها را اصلاح نکنیم این دیوار کج تا ثریا بالا می‌رود.
ارزش دانش، فکر و ایده بالاتر از ساختمان است
علیرضا دلیری، معاون توسعه مدیریت و منابع معاونت عملی و فناوری نیز با بیان اینکه علوم فناوری در اقتصاد دنیا با سرعت بالایی در حال پیشرفت است، گفت: اقتصاد دنیا، در حال تبدیل به یک اقتصاد فناورمحور، دانش‌محور و مبتنی بر R&D است. فعالیت‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها و تامین مالی های سنتی در دنیا جمع شده و شرکت‌های بزرگ دنیا به استارتاپ‌های بزرگی تبدیل شده‌اند که توسط واحدهای R&D ایجاد شده‌اند. این لاجرم در همه کشورهای دنیا چه ایران باشد چه کره‌شمالی ورود پیدا خواهد کرد. علم، دانش، فکر و ایده در نهایت مسیر خود را یافت و در زندگی روزمره مردم رسوخ خواهد کرد. افق آینده فناوری متفاوت‌تر از چیزی است که مشاهده می‌کنیم. کسی باسواد است که بتواند در زندگی خود و افراد دیگر تغییر ایجاد کند. در اعتبارسنجی در بازار پول نیز باید به مواردی همچون ارزش کار و دانش افراد توجه شود که در بازارهای مالی دنیا مورد توجه قرار می‌گیرد.
وی ادامه داد: هوش مصنوعی آینده زندگی روزمره ما خواهد بود. قطعا اثر هوش مصنوعی بر بازارهای مالی بسیار محسوس خواهد بود. بحث فناوری‌های اتصال پیشرفته خودروهای هوشمند به زودی بازارهای بین المللی را خواهند گرفت. لذا فناوری و نگاه فناوری محور در دنیا نهادینه شده است. در کنار آن سرعت رشد فناوری‌های مالی و فین‌تک‌ها نیز از فناوری‌های غیرمالی بیشتر است.
دلیری در ادامه تصریح کرد: بازار سرمایه ما نیز این روزها اتفاقات خوبی را پشت سر گذاشته است و آن عرضه استارتاپ تپسی در فرابورس ایران بود. باید توجه داشت ارزش دانش، فکر و ایده بالاتر از ساختمان است. این موضوع زمانی که ۲۵۹ میلیون سهم تپسی یعنی شرکتی بدون دارایی مشهود در عرض ۸ دقیقه فروش رفت و رکورد زد.
کوچک شدن اقتصاد ایران در پی اختلالات اینترنتی
حسین سلاح‌ورزی، نایب‌رئیس اتاق ایران نیز در سخنرانی خود صحبت کردن درباره لازمه‌های رشد اقتصادی را موضوعی تکراری و شاید کسل‌کننده دانست و تصریح کرد: عموم مردم از وضعیت نامناسب تشکیل سرمایه و رشد منفی آن بسیار شنیدند و به خوبی می‌دانند که در این سال‌ها استهلاک سرمایه نسبت به انباشت آن رشد فزاینده‌ای را تجربه کرده است.
او ادامه داد: بخش خصوصی با وجود دغدغه‌ها و مشکلاتی که وجود دارد ماموریت اصلی خود می‌داند که نگاه‌های مشورتی را در اختیار مسئولان تصمیم‌ساز قرار دهد و برای بهبود وضعیت تلاش کند چراکه اعتقاد دارد تا زمانی که قانون مالکیت بخش خصوصی محترم شمرده نشود و قراردادها اعتبار نداشته باشند و در زنجیره ارزش بین‌المللی قرار نگیریم، صحبت از سرمایه‌گذاری بسیار سخت است.
نایب‌رئیس اتاق ایران با نگاه به ترقی معکوس که در کشور شاهد آن هستیم، سرمایه‌گذاری در این محیط را بسیار پیچیده توصیف و در ادامه به پیامدهای ناشی از اختلالات اینترنتی در محیط کسب‌وکار اشاره کرد.
به باور او نباید قطعی اینترنت را تنها به مسائل و مشکلاتی که برای فروشگاه‌های فعال در فضای مجازی پیش آمده، محدود کنیم. چراکه اثرات آن بسیار عمیق‌تر از این است.
بر اساس اظهارات او بالغ بر ۵۰ درصد کل تولید ناخالص داخلی کشور به حوزه خدمات معطوف می‌شود که اگر سهم فعالیت‌هایی چون عمده‌فروشی، خرده‌فروشی، حمل‌ونقل، حوزه‌های مالی و بیمه، خدمات اداری و پشتیبانی، املاک و مستغلات را در تولید ناخالص داخلی حدود ۴۰ درصد در نظر بگیریم و اگر قطعی اینترنت یک درصد از تولید بخش‌های نامبرده را بکاهد، اقتصاد ایران ۴ دهم درصد کوچک‌تر می‌شود.
سلاح‌ورزی تصریح کرد: در واقعیت طی یک ماه گذشته نه تنها فرآیند تولید دچار اخلال شده بلکه از نظر اعتباری نیز بسیاری از فعالان اقتصادی امکان تماس تجاری هم نداشتند.
بازارهای مالی در انتظار تعریفی بهتر از رابطه ایران و جهان
حسین عبده تبریزی، دبیر کمیته محتوایی کیش اینوکس ۲۰۲۲ نیز با اشاره به تحولات یک ماه اخیر کشور عنوان کرد: تصور کلی بر این است که با توسل به امور انتزاعی می‌شود اقتصاد را سر و سامان داد. اقتصاد امروز دیگر مانند قرن ۱۴ بحثی فلسفی نیست و به روش‌های آزموده شده نیاز دارد. در این علم به قدر کافی فرضیه‌ها وجود دارد و سیاست‌گذار باید آنها را به رسمیت بشناسد و از این طریق موضوعات را حل و فصل کند. وضعیت امروز بازارهای مالی به ویژه بازار سرمایه قابل فهم است. در شرایط فعلی، بازارهای سرمایه نمی‌توانند امکانات و پتانسیل‌های موجود در خود را نشان دهند. در بازارهای مالی بسیاری را می‌شناسیم که موضعی از خود ندارند و مهارتشان در خراب کردن موضع دیگران است. چنین مهارتی سازنده نیست. بازارهای مالی در انتظار تعریف بهتری از رابطه ایران و جهان هستند. امید می‌رود این همایش فرصتی برای گفت‌وگو و بررسی پیشرفت‌های انجام گرفته و همچنین چشم‌انداز پیش روی کشور باشد.
توسعه پایدار با توسعه و ثبات بازارهای مالی
معاون نظارت بر بورس ها و ناشران سازمان بورس از دیگر سخنرانان افتتاحیه کیش اینوکس بود. به گفته رضا عیوضلو، رویداد کیش اینوکس فرصت مناسبی برای مشارکت کنندگان در زنجیره سرمایه گذاری است تا بتوانند با اشتراک گذاری برنامه و دستاوردهای خود به توسعه هم افزایی بازار مالی کمک کنند. صحبت‌های امروز بر ٢ محور یعنی اهمیت بسترسازی رشد سرمایه‌گذاری برای تحقق اهداف رشد اقتصادی و اهمیت ثبات مالی درباره تصمیم‌گیری سیاستگذاران پولی و مالی خواهد بود.
وی با تاکید بر اینکه به شدت با کاهش تشکیل سرمایه ثابت روبرو خواهیم شد، خاطرنشان کرد: رشد اقتصادی کشور از سال ٩٠ تا کنون به طور متوسط ٩ دهم درصد بوده است. تشکیل سرمایه از سال ٩٠ تاکنون نزدیک ٥٠ درصد (تقریبا نصف) شده است و سهم آن از تولید ناخالص داخلی از ٤٠ درصد به حدود ١٨ درصد رسیده است. اگر به عوامل تشکیل‌دهنده تقاضا در تولید ناخالص داخلی نگاه کنیم شاهد هستیم که مصارف عمومی و مخارج دولت ظرفیت مناسب برای رشد اقتصادی ندارد و تنها راه دستیابی به رشد اقتصادی، رشد سرمایه‌گذاری است.
عیوضلو به وضعیت تجارت خارجی نیز اشاره کرد و گفت: راه حل مثبت کردن تراز تجاری و کمک به رشد اقتصادی مربوط به بحث سرمایه‌گذاری است بستر سازی باید از سوی سیاستگذاران صورت بگیرد و باید چشم‌انداز سودآوری بنگاهها و طرح‌ها به گونه‌ای شفاف و روشن باشد تا سرمایه‌گذاران توجیه‌پذیری خود را آشکار ببینند.
وی با بیان اینکه برای سرمایه‌گذاری نیازمند بسترسازی مناسب برای رشد اقتصادی هستیم که از سوی سیاست گذاران اقتصادی صورت می‌گیرد، گفت: شفاف‌سازی باید به گونه‌ای باشد که مسئولیت رقابتی ذاتی صنایع در آن دیده شود.
عیوضلو با بیان اینکه ثبات مالی از حمله مسائل مدنظر اقتصاددانان دنیا است، گفت: یک سیستم مالی زمانی می‌تواند باثبات باشد که نوسانات را به طور مناسب کنترل کند و در مقابل نوسانات ماندگار باشد. بازار مالی زمانی می‌تواند در یک سیستم با ثبات مالی فعالیت کند که دارایی مالی بدون انحراف بااهمیت از ارزش‌های ذاتی معامله شود و مشارکت کنندگان آن بازار با اطمینان نسبی نسبت به مبادله دارایی‌ها اقدام کنند. توسعه پایدار با توسعه و ثبات بازارهای مالی ارتباط مستقیم دارد.
نخستین گام حضور بانک فراساحلی
مهدی کشاورز، مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش نیز در آیین افتتاح نمایشگاه‌های فرصت‌های سرمایه‌گذاری کشور و بورس، بانک و بیمه از برداشته شدن نخستین گام حضور بانک فراساحلی به عنوان یکی از راهکارهای تامین مالی بین‌المللی در این جزیره با حضور یکی از این بانک‌ها خبر داد.
وی همچنین اظهار کرد: این نمایشگاه که به کیش اینوکس شهره است هم اکنون به رویدادی اثرگذار و قابل اعتماد در اکو سیستم اقتصادی کشور تبدیل شده است.
کشاورز ادامه داد: جزیره کیش به عنوان میزبان رویدادی هدفمند در پی آن است تا در چشم‌انداز اقتصادی کشور برای طراحی راهبردهای حرفه‌ای و بهره‌مندی از حمایت‌های نظام پولی، مالی و سرمایه‌گذاری کشور جلوه کند.
وی افزود: این رویداد هم اکنون محفلی برای ارائه و خلق تصویر کامل از شرایط اقتصادی و ظرفیت‌های آن شده و سالانه بر غنای آن افزوده می‌شود.
گزارش‌های بیشتر را در صفحه نمایشگاه کیش اینوکس بخوانید
تبادل نظر