باشگاه خبرنگاران جوان: انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث بنا بود در سال گذشته تعیین تکلیف شود، اما به نتیجه نرسید که رئیس سازمان بورس در آخرین نشست خبری خود از سازو کاری جدید برای تعیین تکلیف آن خبر داده است.
سامانه انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث که در سال گذشته اخباری زیادی مبنی بر زمان راه‌اندازی آن نقل قول شد، در آخرین وعده‌ها بنا بود از شهریور ۱۴۰۱ به سمت اجرایی شدن حرکت کند.
در ۶ اسفند ۱۴۰۰ آقای باغستانی مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی گفته بود: برای انتقال قهری سهام عدالت به زیرساخت‌های متفاوتی نیاز است که به دلیل پیچیدگی‌های آن، قدری راه‌اندازی سامانه مربوطه طولانی شد که امیدواریم ظرف ۶ ماه آینده (شهریور ۱۴۰۱) به بهره‌برداری برسد.
سامانه‌ای که در شهریور ۱۴۰۱ هم آماده نشد و باشگاه خبرنگاران جوان در ۳۰ مهر ۱۴۰۱ برای پیگیری بیشتر به سراغ قائم مقام مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی آقای ابوترابی رفت و او در این زمینه بیان کرد: در خصوص سامانه انتقال سهام عدالت به وراث باید گفت این سامانه دو بخش دارد. بخش اول که باید یک سری زیر ساخت‌ها در قسمت فناوری اطلاعات آماده می‌شد که همکاران من در شرکت سپرده‌گذاری در حال تلاش هستند. اما یک بخش دیگر از این پروژه خارج از حیطه اختیارات سپرده‌گذاری مرکزی است.
او در ادامه افزود: قوه قضاییه باید به سپرده‌گذاری یک سرویسی ارائه کند که در آن متوفیان را مشخص و اطلاعات را به ما دهد تا ما بتوانیم بر اساس گواهی انحصار وراثتی که قوه قضاییه اعلام می‌کند و زیر ساخت‌های سرویسی که به ما می‌دهند موارد را اجرایی کنیم. پیگیر این موضوع هستیم و این مورد یکی از خواسته‌های خود مسئولان بازار سرمایه و سپرده‌گذاری مرکزی است.
اما جامعه آماری وراث چقدر است؟ بر اساس آخرین مصاحبه‌های اعلامی بیش از ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از مشمولان سهام عدالت در سال‌های گذشته فوت شده‌اند که اگر برای هر فوت شده میانگین ۴ وارث را در نظر گرفت بیش از ۱۴ میلیون نفر در برگیری وجود دارد.
انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث
همچنان که راه‌اندازی سامانه انتقال سهام عدالت به وراث در هاله‌ای از ابهام بود، در ۱۲ بهمن ۱۴۰۱ آقای محمد کاظمی فرد رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه درباره اطلاعات فردی متوفیان سهامدار سامانه سهام عدالت به صورت الکترونیکی مطرح کرد: سازمان ثبت احوال کشور این خدمت را ارائه می‌دهد و اطلاعات متوفیان را به صورت برخط در اختیار دارد.
او افزود: ما داده‌های خدمت انحصار ورثه را در اختیار سازمان بورس قرار داده‌ایم تا سهام عدالت متوفیان را به خانواده‌های آنها منتقل کنند. این داده‌ها به صورت وب سرویس در اختیار سازمان بورس قرار گرفته و این سازمان می‌تواند در سامانه‌های خود استفاده کند.
اما برخلاف گفته رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه مبنی بر اعطای کامل اطلاعات فوت شدگان به سازمان بورس به علت انجام فرآیند انحصار وراثت به شکل دستی تحویل آمار فوت شدگان به طور کامل انجام نشده است که در همین رابطه آقای باغستانی مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در گفت‌وگو با رسانه ملی گفت: فوتی‌ها از سال ۱۳۸۵ بودند از سال ۹۷ به قبل تنها عکس انحصار وراثت مبتنی بر سرویس به سازمان داده شده است و سال ۹۷ به بعد عملا تعداد متوفیان را کاور (پوشش) نمی‌کند.
تصمیم جدید برای انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث
البته لازم به ذکر است مطرح شده که هم اکنون دفاتر پیشخوان قضایی در حال تکمیل اطلاعات فوت شدگان هستند. اما برای سرعت بخشیدن به روند راه‌اندازی سامانه انتقال سهام متوفیان به وراث، سازمان بورس زیر ساخت فنی را مجدد تغییر داده و طرحی دیگر در شورای‌عالی بورس مطرح کرده است که در همین رابطه آقای عشقی رئیس سازمان بورس می‌گوید: مصوب شد تقسیم بندی سهام عدالت بر مبنای گواهی انحصار وراثت از طریق شعب کارگزاری انجام شود.
حالا بر مبنای این طرح جدید شرکت سپرده‌گذاری باید زیر ساختی برای شرکت‌های کارگزاری تهیه تا این شرکت‌ها اقدامات لازم و مشخص را انجام دهند.
بنابر این پس از اعطای اطلاعات توسط قوه قضاییه و فراهم شدن زیر ساخت‌ها توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی باید منتطر اجرایی شدن سامانه انتقال سهام به وراث باشیم؛ سامانه‌ای که رئیس سازمان بورس آقای عشقی در خصوص زمان احتمالی عملیاتی شدن فرآیند آن در آخرین نشست خبری خود در اسفند ۱۴۰۱ می‌گوید: این موضوع حداکثر تا ۲ الی ۳ ماه آینده قطعی می‌شود و این انتقال‌های قهری می‌تواند صورت گیرد.
حالا باید منتظر ماند و دید آیا سرانجام راه‌اندازی سامانه انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث عملیاتی خواهد شد؟ یا همچنان بنا است راه‌اندازی آن به زمان‌های دیگری موکول شود.
تبادل نظر