بازگشت سوریه به اتحادیه عرب پس از ۱۲ سال

فردای اقتصاد: وزیران خارجه ۲۲ کشور عضو امروز (یک‌شنبه) در اجلاس اتحادیه عرب در قاهره بدون رای‌گیری توافق کردند سوریه به این اتحادیه بازگردد.

احمدابوالغیط دبیرکل اتحادیه عرب این تصمیم را «سرآغاز» حل بحران سوریه دانست اما تاکید کرد عادی سازی روابط به عهده خود کشورهای عضو است و تصمیم اتحادیه عرب الزام‌آور نیست.

جمال رشدی، سخنگوی اتحادیه عرب هم روز یکشنبه ۱۷ اردیبهشت اعلام کرد که این تصمیم در نشست غیرعلنی وزیران خارجه این کشورها در مقر اتحادیه در قاهره اتخاذ شد.

بر اساس گزارش‌ها، توافق بازگشت «فوری» سوریه به اتحادیه عرب با تعیین شروطی صورت گرفته است، اما این شروط رسما اعلام نشده است.

ایمن الصفدی، وزیر خارجه اردن، روز ۱۵ اردیبهشت به شبکه خبری سی‌ان‌ان گفته بود که آرای کافی در میان ۲۲ عضو اتحادیه عرب برای حضور دوباره سوریه در این نهاد وجود دارد.

اردن در نشست هفته گذشته «ابتکار» خاص خود را برای عادی‌سازی پیوند سوریه با مجموعه اتحادیه عرب، با گروه کشورهای عربستان، عراق، مصر و سوریه مطرح کرد.

اردن که از افزایش تحرکات قاچاقچیان و برخی ناامنی‌های دیگر در مرزهای خود با سوریه نگران است، در این «ابتکار» مورد حمایت سازمان ملل قرار داشت.

یکی از دشواری‌های کشورهای عضو برای عادی‌سازی روابط با سوریه تحریم‌های آمریکا و کشورهای غربی است.

در بیانیه وزیران خارجه اتحادیه عرب نیز بر تمایل آنها برای مشارکت در حل بحران سیاسی، امنیتی و انسانی سوریه تاکید شده است.

در سال ۲۰۱۱ پس از آغاز ناآرامی­های سوریه که منجر به حنگ داخلی شد، اعضای اتحادیه عرب عضویت این کشور را به حال تعلیق درآوردند.

تصمیم اتحادیه عرب امروز در یک جلسه ویژه در پشت درهای بسته گرفته شد و از فردا اجرا می‌شود و نمایندگان سوریه رسما در مذاکرات شرکت می‌کنند. به این ترتیب در اجلاس بعدی هم که ماه آینده در ریاض برگزار می‌شود هیات نمایندگی سوریه حضور خواهد داشت.

در ماه‌های اخیر ارتباط سوریه با کشورهای عرب متحول شده و امارات متحده عربی که از سال ۲۰۱۸ روابط با سوریه را دوباره برقرار کرد در این میان نقش خاصی داشته است. گفته می‌شد قطر با پذیرش کامل سوریه پیش از حل‌وفصل بحران این کشور مخالف بوده است.

تقریبا پنج هفته پیش وزیر خارجه سوریه پس از دوازده سال به قاهره سفر کرد و کمتر از دو هفته بعد به عربستان، همزمان با حضور هیاتی ایران در ریاض. یک هفته بعد وزیر خارجه عربستان به دمشق سفر و با بشار اسد دیدار کرد.

فیصل مقداد وزیر خارجه سوریه در هفته‌های اخیر به الجزایر و تونس هم سفر کرد در حالیکه دمشق به تازگی روابط کامل دیپلماتیک را با تونس از سر گرفته است. سوریه دیروز نیز تفاهم‌نامه‌ای را با عمان برای گسترش همکاری امضا کرد.

هفته پیش هم وزیران خارجه عربستان، عراق، اردن، مصر و سوریه در اردن درباره عادی‌سازی روابط و بازگشت آوارگان مذاکره کردند و سوریه وعده داد با قاچاق مواد مخدر از این کشور به اردن و دیگر کشورهای همسایه مبارزه جدی‌تری کند.

با وجود حمایت اکثر کشورهای عضو اتحادیه عرب نسبت به اعطای دوباره کرسی سوریه به نظام بشار اسد، قطر که یکی از حامیان اصلی گروه‌های مخالفان حکومت اسد بود، هنوز با عادی‌سازی رابطه با دمشق موافق نیست. قطر از نشست روز یک‌شنبه قاهره غایب بود.

حدود سه هفته پیش در نشست مشورتی وزیران خارجه شورای همکاری خلیج فارس که در جده عربستان برگزار شد، موضوع بازگشت سوریه به اتحادیه عرب بررسی شده بود. برای این نشست، شش کشور عضو (عربستان، بحرین، امارات، قطر، کویت و عمان) از سه کشور مصر، اردن و عراق هم دعوت کرده بودند.