فردای اقتصاد: با گسترده شدن بحث بحران بانکی در غرب، اکونومیست به این سوال پرداخته که آیا کشورهای منطقه خاورمیانه نیز تحت تاثیر این بحران قرار می‌گیرند یا خیر. به همین بهانه به مقایسه وضعیت ریسک بخش بانکی این منطقه و از جمله ایران پرداخته شده است.
آمارها نشان می‌دهند که کمتر از ۵ درصد دارایی‌ها و همچنین کمتر از ۳ درصد بدهی‌های بانک‌های تجاری کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در پایان سال ۲۰۲۲ با شرکای آمریکایی ارتباط دارد. همچنین علی رغم افزایش ارتباط مالی آنها با کشورهای اروپایی (به طور خاص سهام عربستان در بانک «کِرِدیت سوئیس»)، مقدار ریسک آنها از این منظر قابل مدیریت است. در مورد ریسک بخش بانکی در منطقه نیز کشورهای عربستان (۳۳)، قطر (۳۸)، کویت (۴۳) و امارات (۴۴) به ترتیب کمترین میزان ریسک را داشته و در طرف مقابل بخش بانکی ایران با شاخص ریسک ۷۴، پس از کشورهای یمن (۹۱)، سوریه (۹۱) و لبنان (۸۹) بیشترین میزان ریسک را دارد.
همچنین در زمینه کفایت سرمایه که یکی از شاخص‌های اصلی برای مقایسه ریسک بانکها است، آمارها نشان می‌دهد که بیشتر کشورهای منطقه نه تنها حداقل نسبت ۱۰.۵ درصدی استانداردهای بازل ۳ را رعایت کرده‌اند بلکه حتی تعداد زیادی از آنها شاخص کفایت سرمایه نزدیک به ۲۰ درصد دارند. هر چند اکونومیست آمارهای مربوط به کفایت سرمایه برای ایران را اعلام نکرده، با این حال محاسبات «فردای اقتصاد» بر اساس آخرین صورت‌های مالی حسابرسی شده بانکها در سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد که این نسبت برای ایران منفی ۱.۶۸ درصد است. به طور دقیق‌تر،محاسبات نشان می‌دهد که مجموع دارایی‌های موزون شده به ریسک بانکها بیش از ۵۳۰۷ همت (هزار میلیارد تومان) است و لذا بر اساس ضوابط بانک مرکزی، بانکها بایستی حداقل ۸ درصد از این میزان یعنی ۴۲۴ همت را به عنوان سرمایه نظارتی در اختیار داشته باشند. این در حالی است که مجموع سرمایه نظارتی بانکها در ایران منفی ۸۹ همت بوده که عمدتا ناشی از زیان انباشته و عملکرد نامناسب آنها است. نکته دیگر اینکه این محاسبات بدون در نظر گرفتن بانک سپه (شامل بانک‌های «قوامین»، «انصار»، «حکمت ایرانیان»، «مهراقتصاد» و «موسسه اعتباری کوثر») بوده که صورت‌های مالی خود را اخیرا منتشر نکرده است. از آنجا که زیان بانک‌های ادغامی در بانک سپه مجموعا بیش از چند ده هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود، اضافه شدن اطلاعات این بانک می‌تواند بر وضعیت کفایت سرمایه بخش بانکی تاثیر منفی بگذارد.
تبادل نظر