فردای اقتصاد: مهدی حسینی که قائم مقامی وزارت نفت، معاونت بین‌الملل وزارت نفت، معاونت وزارت صنایع و معادن و مدیرعاملی شرکت ملی صنعت پتروشیمی را در کارنامه خود دارد، پیش از انقلاب در دانشگاه شریف تحصیل کرده است. او در بخش اول گفت‌وگویی چهار ساعته با «فردای اقتصاد» ابتدا کمی از فضای حاکم بر کشور در زمان قبل از انقلاب می‌گوید و چرایی جذب نوجوانان و جوانان به مخالفان پهلوی را شرح می‌دهد. او در ادامه به عنوان یکی از چهره‌های جریان‌ساز در جذب سرمایه خارجی به اقتصاد ایران، روایات جالبی از سرنوشت پروژه‌ها و قراردادهای ایران با شرکت‌های خارجی به خصوص شرکت‌های آمریکایی بعد از وقوع انقلاب و خروج این شرکت‌ها از ایران می‌گوید.
به گفته حسینی بعد از وقوع انقلاب، ایران به طور یک‌طرفه همه قراردادها با شرکت‌های خارجی را لغو کرده بود. بعد از ماجرای گروگان‌گیری در سفارت آمریکا ماجرا پیچیده‌تر هم می‌شود به طوری‌که تنها از سوی آمریکا و شرکت‌های آمریکایی چهار هزار شکایت از ایران در دادگاه لاهه ثبت می‌شود. این شکایات در نهایت می‌توانست به گرفتن میلیاردها دلار غرامت از ایران منجر شود آن هم در دوران جنگ که ایران بیش از هر زمان دیگری با تنگنای مالی مواجه شده بود. مهدی حسینی یکی از افرادی بود که تلاش کرد در آن برهه با مذاکره با شرکت‌های خارجی پیش از اعلام رای دادگاه، به توافق رسیده تا آنها شکایات خود را از پس بگیرند. به گفته او این مذاکرات و حل این مشکلات حقوقی در نهایت ۱۰ سال به طول انجامید.
او بعدها طراح اصلی قراردادهای نفتی ایران شد، قراردادهایی که ۳۴ میلیارد دلار سرمایه به صنعت نفت و گاز ایران جذب کرد و ظرفیت تولید نفت کشور را یک میلیون بشکه در روز افزایش داد و در عین حال شروعی برای توسعه میدان عظیم پارس جنوبی شد. حسینی تشریح می‌کند که چگونه در شرایطی که اولین تحریم‌ها علیه نفت ایران اعمال شده بود، چندین قرارداد با کشورهای اروپایی و آسیایی به امضا رسید آن هم با قراردادهای بیع متقابل که کمترین سود را در جهان در مقایسه با قرارداد دیگر کشورهای نفتی به شرکت‌های نفتی می‌داد.
او بعدها در دولت روحانی و در حین مذاکرات برجامی با توجه به تغییر بازار نفت و آمدن بازیگران جدید در دنیای نفت، قراردادهای جدیدی طراحی کرد که آی‌پی‌سی نامیده شد اما اینبار بر خلاف قراردادهای بیع متقابل، این نوع قراردادها حاصلی به دنبال نداشت. ماجرای شنیدنی تاریخ جذب سرمایه در صنعت نفت بعد از انقلاب را از زبان مهدی حسینی ببینید.
نسخه صوتی این گفت‌وگو را اینجا بشنوید:
تبادل نظر