فردای اقتصاد: مهدی حسینی که قائم مقامی وزارت نفت، معاونت بین‌الملل وزارت نفت، معاونت وزارت صنایع و معادن و مدیرعاملی شرکت ملی صنعت پتروشیمی را در کارنامه خود دارد، در بخش دوم گفت‌وگوی خود با «فردای اقتصاد» در برنامه «چهره‌ها» به ماجرای استعفای زود هنگام خود از وزارت نفت در اوایل دهه ۸۰ می‌پردازد و چگونگی بازگشتش به عرضه جذب سرمایه در دولت یازدهم را تشریح می‌کند.
حسینی با تاکید بر اهمیت سرمایه‌گذاری در صنعت نفت، می‌گوید: سرمایه‌گذاری در صنعت نفت به معنای افزایش قدرت اقتصادی است و قدرت اقتصادی با خود قدرت سیاسی هم به همراه می‌آورد. او در این زمینه افزایش نفوذ عربستان سعودی در برخی کشورهای همسایه از جمله پاکستان با سرمایه‌گذاری‌های میلیاردی با استفاده از پول نفت اشاره می‌کند.
به اعتقاد حسینی یکی از حسرت برانگیزترین موضوعات در صنعت نفت ایران ضریب بازیافت پایین در میادین نفتی کشور به خصوص در مقایسه با کشورهای همسایه است. به گفته او ضریب بازیافت میادین نفتی ایران با همین تجهیزات و تکنولوژی که ایران در حال حاضر در دست دارد حدود ۲۵ درصد است، یعنی از هر چهار بشکه نفت موجود در زیر زمین سه بشکه آن قابل استخراج نیست. این در حالی است که ضریب بازیافت میادین نفتی در عربستان دو برابر و حدود ۵۰ درصد است. بنابراین در حالی که حجم ذخایر عربستان فاصله خیلی زیادی از ایران ندارد اما این کشور در نهایت می‌تواند نفت بیشتری تولید کرده و به اقتصاد خود کمک کند.
او که در بخش اول گفت‌وگو با فردای اقتصاد ماجرای چگونگی طراحی و موفقیت قراردادهای نفتی ایران در دهه ۷۰ با عنوان «بیع متقابل» را شرح داده بود، در این قسمت به چرایی لزوم تغییر قالب قراردادهای نفتی در دهه گذشته پرداخت و روند شکل‌گیری قالب قراردادهای جدید نفتی با عنوان «آی‌پی‌سی» را بیان کرد. حسینی همچنین استدلال خود برای چرایی عدم موفقیت مدل جدید قراردادهای نفتی ایران در مقایسه با قراردادهای بیع متقابل در جذب سرمایه به صنعت نفت را تشریح کرد.
به گفته او تغییر قراردادها و مذاکره با شرکت‌های نفتی همزمان با مذاکرات برجامی انجام می‌شد تا به محض رفع تحریم‌ها قراردادهای نفتی منعقد شود و در عین حال جذابیت صنعت نفت ایران به ایجاد لابی‌های نفتی برای به سرانجام رسیدن هرچه زودتر مذاکرات هسته‌ای و اجرای برجام بیانجامد.
او بر این باور است برخی از کسانی که مانع از انعقاد قراردادهای نفتی در پسابرجام شدند، افرادی بودند که از اساس با برجام مخالف بودند و جذب سرمایه از طریق قراردادهای جدید نفتی را مساوی با موفقیت و پیروزی برجام می‌دانستند.
حسینی روایاتی از صف‌کشی شرکت‌های خارجی برای سرمایه‌گذاری در صنعت نفت ایران در دوران برجام تعریف می‌کند و در عین حال به ماجراهایی اشاره می‌کند که مخالفت‌های داخلی با انعقاد قراردادهای نفتی موجب نگرانی شرکت‌های خارجی شد به طوریکه آنها تمایل خود برای حضور در صنعت نفت ایران را از دست داده و پا پس کشیدند.
او بر این باور است که اگر در دوره برجام ایران می‌توانست چندین قرارداد با شرکت‌های خارجی برای میادین بزرگ نفتی و گازی منعقد کند، هزینه بازگشت تحریم‌ها بسیار بیشتر می‌شد.
حسینی روایات متعددی از مذاکرات ناکام با کشورهایی چون امارات، پاکستان، آذربایجان، قزاقستان و ... دارد.
بخش اول این گفت‌وگو را اینجا ببینید: چهره‌ها/ روایت مهدی حسینی از جذب سرمایه در صنعت نفت ایران
نسخه صوتی این گفتگو را اینجا بشنوید:
تبادل نظر