◻️چریکهای «راه درخشان» پای ثابت اخبار تلویزیون در دهه ۶۰ تقویم ایرانی (۹۰-۱۹۸۰ میلادی) بودند. رهبر این چریکها یک استاد دانشگاه به نام گازمن بود که خود را مارکس چهارم (بعد از مارکس و لنین و مائو) میدانست. «راه درخشان» هدف نهایی خود را استقرار حکومت کمونیستی اعلام کرده بود و برای این هدف، حدود ۸۰ هزار چریک را بسیج کرد که دهها هزار نفر را به کشتن داد و میلیونها نفر را آواره کرد. این گروه کمونیستی، مخالفان خود را در حضور مردم اعدام یا شکنجه میکرد و در مواردی پوست سرشان را کند.
✅«راه دیگر» مقابل «راه درخشان»
◻️ارناندو دسوتو، اقتصاددانی بود که موقع ورود به میدان مقابله با «راه درخشان» اعلام کرد که این گروه به عنوان یک گزینه سیاسی هرگز قابل حذف نیست مگر اینکه در میدان اندیشه شکست بخورد. دسوتو کتاب «راه دیگر» را در نقد تفکرات «راه درخشان» نوشت و در آن استدلال کرد که فقرایی که راه درخشان از آنها یارگیری میکند نه خواهان برچیدن نظام بازار بلکه به دنبال ورود به این نظم اقتصادی هستند ولی بیحقوقی اقتصادی، مانع آنان میشود. دسوتو میگفت که فقر نه مشکل بلکه راهحل است چرا که فقرا کارآفرینان بالقوهای هستند که این پتانسیل را در اداره زندگی شخصی خود هم به نمایش گذاشتهاند. موفقیت «راه دیگر» از اوج خیالپردازیهای دسوتو هم فراتر رفت و به سرعت به پرفروشترین کتاب پرو و آمریکای لاتین تبدیل شد.
◻️وضع اقتصادی پرو در دهه ۸۰ میلادی سال به سال بدتر شد تا حدی که در سال ۱۹۹۰ ابرتورم ۷۶۵۰ درصدی را تجربه کرد و ۵۹ درصد جمعیت به زیر خط فقر افتادند. آلن گارسیا، رییسجمهور، کاملا مرعوب «راه درخشان» بود و با سیاستهای غلط سرکوب قیمتها و چاپ پول باعث شد اقتصاد پرو در پنج سال منتهی به ۱۹۹۰ حدود ۲۰ درصد کوچکتر شود. سال ۱۹۹۰ در میان ابرتورم و فقر انتخابات برگزار شد و رقابت اصلی بین ماریو بارگاس یوسا، روشنفکر بریده از چپ و فوجیموری تکنوکرات ضدچپ بود که سرانجام دومی پیروز شد.
◻️اگرچه فوجیموری بعدها به اقتدارگرایی روی آورد اما در همان سال اول نسخههای اقتصادی دسوتو را به کار گرفت که نتیجه آن عبور از ابرتورم ۷۶۵۰ درصدی به تورم تکرقمی در عرض پنج سال و کاهش جمعیت رو به فزونی فقرا از ۵۹ درصد به ۴۸ درصد و عبور از رشد اقتصادی منفی ۷ درصد به رشد مثبت دورقمی بود. گرایش فوجیموری به استبداد باعث شد که دسوتو ارتباط خود را با وی قطع کند اما میراث فکری دسوتو به قدری فراگیر شد که حتی در سال ۲۰۰۶، رییسجمهور دهه ۸۰ میلادی یعنی گارسیای چپ و مرعوب راه درخشان با شعارهای الهامبخش او دوباره رییسجمهور شد. کتاب راه دیگر دسوتو توسط جعفر خیرخواهان به فارسی برگرانده شده است.
تبادل نظر