۱۹ آذر ۱۴۰۱ - ۱۷:۵۸
کدام صنایع در آبان ماه برنده شدند؟

در میانه پاییز شامخ کل اقتصاد در وضعیت رکودی قرار گرفت، اما مدیران خرید بخش صنعت در آبان ماه نسبت به ماه قبل آن بهبود اندک در فعالیت خود را گزارش کردند؛ نبض صنایع منتخب در آبان ماه بررسی شد.

فردای اقتصاد: صنایع منتخب در میانه پاییز چه اوضاعی را از سرگذراندند؟ برای نخستین بار از ابتدای امسال شاهد واگرایی بین شامخ کل اقتصاد و شامخ بخش صنعت بودیم؛ به‌نحویکه شامخ کل اقتصاد حاکی از دوره رکود است و شامخ صنعت حکایت از بهبود اندک وضعیت کسب‌وکارها دارد. این موضوع می‌تواند دلالت‌های متعددی داشته باشد. به نظر می‌رسد وجود ارتباط‌های پسینی و پیشینی بین صنایع مختلف مقاومت این بخش نسبت به تغییرات اقتصاد را افزایش می‌دهد. از سوی دیگر، چنین به نظر می‌رسد تاثیرپذیری بخش کشاورزی و خدمات از شرایط عمومی محیط کسب‌وکار بیش از بخش صنعت است. درحالیکه می‌دانیم سهم این بخش در محاسبه شامخ کل بیشتر از بخش صنعت است. احتمال می‌رود در ماه‌های آتی شاهد همگرایی مثبت یا منفی در شامخ هر دو بخش باشیم. در هر حال مدیران خرید بخش صنعت در آبان ماه نسبت به ماه قبل بهبود هرچند اندک را گزارش کرده‌اند.

در طرح شاخص مدیران خرید (شامخ)، از پاسخ‌دهندگان خواسته می‌شود به ۱۲پرسش پاسخ دهند. مقدار تولید محصولات، میزان سفارشات جدید، سرعت انجام و تحویل سفارش، موجودی مواد اولیه، میزان استخدام و بکارگیری نیروی انسانی، قیمت خرید مواد اولیه، موجودی محصول نهایی در انبار، میزان صادرات کالا، قیمت محصولات تولیدشده، مصرف حامل‌های انرژی، میزان فروش محصولات، همچنین انتظارات تولید در ماه آینده محورهای سوالات ۱۲گانه است.

هر سوال در این نظرسنجی جواب سه‌گزینه‌ای بسیار ساده‌ای دارد: نسبت به ماه قبل «بهتر شده است» یعنی عدد ۱۰۰؛ نسبت به ماه قبل «تغییر نکرده است» عدد ۵۰؛ نسبت به ماه قبل «کاهش یافته است» عدد صفر. بنابراین، شامخ بالای ۵۰ یا زیر آن می‌گوید که به‌طور متوسط اوضاع بهتر یا بدتر شده است، اما اینکه چقدر بهتر یا بدتر شده را نمی‌توان فهمید. به عبارت دیگر، عدد شامخ «میزان بهبود» را نشان نمی‌دهد و فقط و فقط روند بهبود یا تضعیف را نشان می‌دهد. نکته دیگر که در گزارش شامخ باید به آن توجه کرد، این است که شامخ فقط نسبت به ماه قبل بررسی می‌شود و در نتیجه اگر اتفاق خاصی در ماه قبلی افتاده باشد، می‌تواند سیگنال اشتباه دهد که در تحلیل گزارش باید به آن توجه داشت.

شامخ صنایع مختلف در آبان‌ماه

بر اساس گزارش اتاق ایران، طی ماه‌های اخیر گروه‌های صنایع فلزی و وسایل نقلیه و قطعات وابسته بهترین وضعیت را در میان سایر صنایع داشته‌اند. مدیران خرید این دو گروه در آبان ماه از رشد چشمگیر کسب‌وکارهای خود خبر داده‌اند. پس ‌از این دو گروه، صنایع چوب، کاغذ و مبلمان، لاستیک و پلاستیک، ماشین‌سازی و لوازم‌خانگی گزارش دهنده بهبود فعالیت‌های خود طی آبان ماه بوده‌اند.

شامخ گروه فرآورده‌های نفت و گاز تغییر ناچیز وضعیت کسب‌وکارها را نشان می‌دهد. گروه‌های شیمیایی، کانی‌های غیرفلزی و نساجی در آبان ماه کاهش اندکی را تجربه کرده‌اند. افت قابل‌توجه کسب‌وکارهای گروه صنایع غذایی و تداوم وضعیت وخیم کسب‌وکارهای صنعت پوشاک و چرم و تداوم قعرنشینی این گروه در میان گروه‌های صنعتی مورد بررسی از دیگر موضوعات پیمایش شامخ آبان ماه است.

وسایل نقلیه و قطعات وابسته

در میان صنایع مورد بررسی در شامخ آبان ماه، گروه وسایل نقلیه و قطعات وابسته، افزایش تولید را گزارش کرده‌اند. این افزایش قابل‌توجه تولید با رشد زیاد فروش محصولات همراه بوده است. سفارشات جدید، سرعت انجام و تحویل سفارشات، موجودی مواد اولیه و میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی کار همگی طی آبان ماه نسبت به مهر افزایش قابل‌توجهی داشته‌اند. همچنین فعالان اقتصادی این گروه افزایش شدیدی در بهای مواد اولیه را گزارش کرده‌اند. با توجه به وارداتی بودن بخشی از قطعات و مواد اولیه مورداستفاده و تأثیرپذیری زیاد قیمت مواد اولیه مورد استفاده این گروه از نرخ ارز، با رشد قیمت‌های جهانی فلزات و افزایش نرخ ارز شاهد رشد زیاد قیمت مواد اولیه این گروه در آبان ماه هستیم.

 بررسی عملکرد ماهانه صنعت قطعه‌سازی نیز حاکی از رشد ۹۵ درصدی فروش در آبان ماه ۱۴۰۱ نسبت به آبان ماه ۱۴۰۰ است. تلاش دولت برای ساماندهی بازار خودرو به کمک بورس کالا و تقویت نقش‌آفرینی بورس و مکانیسم بازار رقابتی در کشف قیمت خودروها از یک‌سو و فروش خودرو از طریق دو سامانه متمرکز و غیرمتمرکز (توسط شرکت‌های خودروسازی) به‌صورت همزمان و همچنین پرداخت بخشی از بدهی شرکت‌های خودروسازی بزرگ به شرکت‌های قطعه‌سازی از سوی دیگر تا حدود زیادی توضیح‌دهنده رشد فعالیت‌های این گروه است. در تحلیل شامخ مهرماه خبر رفع مشکل نقدینگی شرکت‌های قطعه‌ساز به دنبال تعدیل قیمت محصولات مورد اشاره قرار گرفت که به نظر می‌رسد این عامل از مهم‌ترین عوامل رونق فعالیت‌های این گروه و صدرنشینی آن در آبان ماه است.

صنایع فلزی

فعالان اقتصادی گروه صنایع فلزی در بین صنایع مورد بررسی بیشترین افزایش در بهای مواد اولیه را گزارش کرده‌اند (۷۷.۸). مقدار تولید محصولات بهبود قابل‌ملاحظه‌ای داشته است (۶۶.۷) و میزان سفارشات جدید نیز با ثبت عدد ۵۷.۸ حاکی از رشد قابل‌ملاحظه سفارشات ثبت شده در آبان ماه نسبت به مهرماه است. سرعت انجام و تحویل سفارشات نیز افزایش یافته (۵۷.۸) و موجودی مواد اولیه نیز رشد داشته است (۵۱.۱). میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی کار هم افزایش قابل‌توجهی را نشان می‌دهد (۵۷.۸). همچنین مدیران خرید افزایش قابل‌ملاحظه فروش محصولات (۶۱.۱) و افزایش صادرات (۵۵.۶) را گزارش داده‌اند. گزارش برخی شرکت‌های بورسی گروه صنایع فلزی مؤید افزایش فروش در آبان ماه نسبت به ماه گذشته است.

چوب، کاغذ و مبلمان

شامخ گروه صنایع چوب، کاغذ و مبلمان در آبان ماه عدد ۵۹.۱ به دست آمده است. آمار به دست آمده از پیمایش شامخ آبان ماه این گروه حاکی از افزایش قابل‌توجه میزان تولید (۶۴.۳) و سفارشات جدید است (۵۷.۱). افزایش شدید سرعت تحویل سفارشات و موجودی مواد اولیه از سوی مدیران خرید گزارش شده است (۶۰.۷). همچنین افزایش اندک در میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی در آبان ماه نسبت به مهرماه مشاهده می‌شود.

موضوع حائز اهمیت در پیمایش شامخ این گروه کاهش شدید در بهای محصولات است (۳۹.۳). برخلاف اعلام مدیران خرید سایر صنایع، این گروه با کاهش قیمت محصولات تولیدی در آبان ماه مواجه بوده است. این در حالی است که افزایش شدید بهای مواد اولیه در این ماه گزارش شده است (۶۰.۷). شاید بتوان گفت افزایش شدید در میزان فروش (۶۰.۷) و رشد صادرات (۵۳.۶) در این ماه به همین دلیل باشد.

در صورت‌های مالی ۶ ماهه منتشر شده برخی از شرکت‌های فعال در گروه صنایع کاغذی افزایش قابل‌توجه درآمدها و سودآوری این شرکت گزارش شده است. برخی از شرکت‌های این گروه بعد از سال‌ها در سال جاری از زیان خارج شده و سودآور شده‌اند. به نظر می‌رسد افزایش مصرف محصولات این گروه به همراه افزایش فروش صادراتی این شرکت‌ها به کشورهای همسایه (خصوصاً عراق) عمدتاً به دلیل افزایش نرخ ارز علل اصلی رشد کسب‌وکارهای این گروه صنعتی باشد.

صنایع لاستیک و پلاستیک

شامخ صنایع لاستیک و پلاستیک در آبان ماه با ثبت عدد ۵۸.۴ نشان از بهبود اندک در فعالیت‌های این گروه دارد. این عدد نسبت به شامخ ماه گذشته ۵ واحد افزایش یافته است (۵۳.۶). این روند رو به رشد، در شهریورماه نیز گزارش شده بود (۵۲.۵). لذا باید گفت طی سه ماه گذشته وضعیت کسب‌وکارهای این گروه بهبود آرامی را در پیش گرفته که در صورت تداوم می‌تواند به ارتقای قابل‌توجه کسب‌وکارهای این گروه منجر شود.

افزایش اختلاف دلار آزاد و دلار سامانه نیما و افت قیمت محصولات تولیدی که از سوی مدیران خرید گزارش شده جذابیت خرید محصولات لاستیکی و پلاستیکی از بورس کالا را همچنان افزایش می‌دهد به‌نحوی‌که تقاضای محصولات این گروه در بورس کالای ایران طی ماه‌های اخیر همچنان قابل‌توجه و افزایشی است. در بازارهای صادراتی محصولات پلاستیکی، باید گفت بازار جهانی محصولات پتروشیمی همچنان تحت تأثیر تقاضای ضعیف ناشی از رکود قرار دارد. در آستانه اتمام سال میلادی در بعضی بازارها تولیدکنندگان احتمال کاهش قیمت را می‌دهند.

در صنعت لاستیک با توجه به اینکه بخش مهمی از مواد اولیه شرکت‌ها از طریق شرکت‌های پتروشیمی تأمین می‌شود نحوه سیاست‌گذاری و مکانیسم تعیین قیمت آن مبتنی بر بورس کالا است. تصمیم‌های اقتصادی برای تعیین قیمت تایر توسط سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کننده یا تصمیمات وزارت صنعت، معدن و تجارت در مورد تعرفه تایر، تصمیمات اتخاذ شده در خصوص گروه ارزی مواد اولیه تایر در وزارت صنعت، معدن و تجارت، تغییرات قیمت ارز رسمی و نرخ ارز توافقی صادراتی و میزان تخصیص آن، نحوه کنترل مرزها و گمرک برای جلوگیری از قاچاق، توسعه حمل‌ونقل و افزایش ترانزیت و صادرات کشور از عوامل مؤثر بر صنعت تایر در سطح داخلی هستند.

رفع ممنوعیت صادرات لاستیک از سوی دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صنعت، معدن و تجارت که طی بخشنامه‌ای در تاریخ ۲۱شهریورماه ابلاغ شد و رشد ترانزیت جاده‌ای کشور طی ماه‌های اخیر نیز از اتفاقات مؤثر بر فعالیت‌های این گروه در دو ماه گذشته بوده است. همچنین طی ماه‌های اخیر شرکت‌های تایرسازی سود قابل‌توجهی از فروش محصولات خود در بورس کالا به دست آورده‌اند. آزادسازی صادرات تایر در مهرماه نیز موجب شده تا شرکت‌ها همچنان از رفع این محدودیت بهره‌مند شده و حجم تولید خود را افزایش و سود بیش‌تری کسب کنند.

صنایع فرآورده‌های نفت و گاز

شامخ گروه صنایع فرآورده‌های نفت و گاز در آبان ماه با ثبت عدد ۴۹.۵ حکایت از عدم‌تغییر در وضعیت کسب‌وکارها دارد. میزان تولید محصولات این گروه در این ماه افزایش داشته (۵۳.۱)، استخدام نیروی کار تغییری نداشته (۵۰) و موجودی مواد اولیه کاهش محسوسی را تجربه کرده است (۴۶.۹). سرعت تحویل سفارشات نیز اندکی افزایش یافته است (۵۶.۳). مطابق نتایج اخیر پیمایش شامخ در ماه‌های اخیر افزایش قابل‌توجه قیمت مواد اولیه این گروه نیز از سوی فعالان این حوزه گزارش شده است (۶۸.۸). میزان صادرات بدون تغییر گزارش شده (۵۰) و شاهد افزایش قابل‌ملاحظه در قیمت محصولات تولیدی این گروه بوده‌ایم. (۵۹.۴). در آبان ماه سفارشات جدید محصولات این گروه کاهش قابل‌توجهی را تجربه کرده (۴۳.۸) که به نظر می‌رسد به دلیل چشم‌انداز کاهشی قیمت نفت خام در بازارهای جهانی باشد.

پوشاک و چرم

تداوم قعرنشینی برای سومین ماه در میان سایر گروه‌ها و افت مجدد شامخ گروه پوشاک و چرم در آبان‌ماه نیز گزارش شده است. شامخ گروه پوشاک و چرم در این ماه حاکی از تنزل شدید کسب‌وکارها در آبان ماه نسبت به ماه قبل است (۳۵.۴). این عدد نسبت به ماه قبل پنج واحد تنزل داشته است که تشدید رکود در این گروه را روایت می‌کند.

بر اساس پیمایش شامخ این گروه، میزان تولید در آبان ماه نسبت به ماه گذشته به‌شدت کاهش یافته و در مقایسه با دو ماه قبل نیز شدت بیشتری یافته است و بیشترین کاهش تولید در میان صنایع مختلف را به خود اختصاص داده است (۳۳.۳). سفارشات جدید نیز با شدت بسیار زیادی افت داشته است و نسبت به دو ماه گذشته شدت یافته است (۱۶.۷). سرعت تحویل سفارشات جدید افزایش یافته (۵۸.۳) و موجودی مواد اولیه به میزان قابل‌توجهی افزایش داشته است (۶۶.۷). استخدام نیروی کار در این ماه نیز به‌شدت کاهش یافته است که شاهدی است بر ورشکستگی برخی بنگاه‌های فعال در این حوزه. (موضوعی که در ماه‌های گذشته نیز بدان اشاره شده بود). همچنین اعداد به دست آمده برای این صنعت دلالت بر افت بسیار شدید در فروش داشته (۱۶.۷) و میزان صادرات نیز پس از افت در ماه گذشته بدون تغییر مانده است (۵۰).

مشکل اصلی صنعت پوشاک و چرم تورم عمومی در اقتصاد داخلی و افزایش بهای مواد اولیه است. بنا به گفته فعالان این حوزه در هفت ماهه امسال رشد شاخص بهای کالای مصرفی ۴۲.۹ درصد بود، اما تورم پوشاک ۴۷.۱ درصد اعلام شده است. این بالا بودن تورم نسبت به تورم کل با توجه به ضریب اهمیت این محصول که در سبد هزینه غیرخوراکی سهم بالایی ندارد، باعث تشدید رکود و کاهش تقاضا در بازار داخل می‌شود. این وضعیت نشان می‌دهد فشاری که افزایش قیمت مواد اولیه به تولیدکننده وارد کرده است، درنهایت به مصرف‌کننده نهایی منتقل می‌شود.

صنایع غذایی

شامخ آبان ماه گروه صنایع غذایی از کاهش فعالیت‌ها نسبت به مهرماه حکایت دارد (۴۵.۷). این گروه پس از گروه پوشاک و چرم بدترین وضعیت شامخ را در میان گروه‌های مختلف نشان می‌دهد. کاهش شدید در میزان تولید محصولات (۴۰)، میزان صادرات (۳۸.۳)، مقدار فروش (۴۰) و سفارشات جدید به چشم می‌خورد (۴۱.۷). افت موجودی انبار مواد اولیه (۴۶.۷) و افزایش سرعت انجام و تحویل سفارشات (۵۶.۷) نیز گزارش شده است. تورم مواد اولیه همچون سایر گروه‌ها توسط فعالان اقتصادی این گروه نیز اشاره شده است (۷۵). البته کاهش اندک در قیمت محصولات نیز مورد اشاره فعالان این بخش قرار گرفته است.

به نظر می‌رسد تنش‌های سیاسی در کشور و تعطیلی برخی بنگاه‌های خرده‌فروشی در این صنعت بر شکل‌گیری وضعیت فروش محصولات این گروه مؤثر بوده است. وضعیت «موجودی مواد اولیه» و «میزان صادرات» در این حوزه را می‌توان به‌عنوان دغدغه اصلی فعالان اقتصادی این گروه عنوان کرد که می‌تواند وضعیت صنایع غذایی را در ماه‌های پایانی سال با مخاطره مواجه سازد.

صنایع کانی‌های غیرفلزی

شامخ آبان گروه کانی‌های غیرفلزی از کاهش فعالیت‌ها نسبت به مهرماه حکایت دارد. (۴۷.۸). این در حالی است که شامخ مهرماه نیز نشان از افت کسب‌وکارهای این گروه داشت (۴۳.۹) و در شهریورماه بهبود اندک در فعالیت‌ها گزارش شده بود (۵۲.۵). عدم‌تغییر در میزان تولید، سرعت انجام و تحویل سفارشات، به‌کارگیری نیروی کار، موجودی انبار و همچنین قیمت محصول نسبت به ماه گذشته در شامخ آبان ماه گزارش شده است (۵۰). افت شدید سفارشات جدید و کاهش موجودی مواد اولیه (۴۴.۴) به همراه افزایش شدید قیمت مواد اولیه (۸۸.۹) از دیگر موارد موجود در پیمایش شامخ آبان ماه گروه کانی‌های غیرفلزی است.

 میزان فعالیت‌های عمرانی و ساخت‌وساز در کشور و همچنین فروش صادراتی مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده تقاضای محصولات این گروه و وضعیت عمومی کسب‌وکارهای این صنعت است. تورم در مواد اولیه بخش ساخت‌وساز که بیش از تورم عمومی در آبان ماه گزارش شده است، موجب افت فعالیت‌های عمرانی و کاهش وضعیت کسب‌وکارهای این گروه شده است.

صنایع نساجی

شامخ گروه صنایع نساجی با ثبت عدد ۴۶.۶ در آبان ماه نشان از افت فعالیت‌ها دارد. میزان تولید بدون تغییر گزارش شده (۵۰) و سفارشات جدید کاهش یافته است (۴۳.۸). سرعت انجام و تحویل سفارشات این گروه افزایش یافته (۵۶.۳) درحالی‌که موجودی مواد اولیه به میزان بسیار زیادی کاهش یافته است (۲۵). صنعت نساجی صنعتی با ضریب اشتغال بالا است و بر اساس اعلام مدیران خرید این گروه میزان استخدام نیروی کار در آبان ماه تغییری نداشته است (۵۰).

افزایش بهای مواد اولیه از مهم‌ترین موضوعاتی است که فعالان این گروه با آن مواجه هستند و بر اساس اعلام مدیران خرید در آبان ماه این افزایش قابل‌توجه بوده است. (۶۲.۵). میزان فروش محصولات این گروه بدون تغییر گزارش شده (۵۰) اما قیمت محصولات نهایی اندکی افزایش یافته است (۵۶.۵). با توجه به پیوند صنایع نساجی با صنایع پوشاک و وضعیت نابسامان گروه پوشاک طی ماه‌های اخیر انتظار می‌رود صنعت نساجی در ماه‌های آتی با افت فروش و بدترشدن وضعیت کسب‌وکارها مواجه شود. البته در صورت تقویت بازارهای صادراتی ممکن است ضعف بازار داخلی جبران شود. موضوع با اهمیت در خصوص این گروه کاهش شدید صادرات در آبان ماه است (۳۷.۵) که در صورت تداوم این وضعیت و تداوم وضعیت گروه پوشاک باید منتظر ورود این صنعت به رکود باشیم. این شرایط صادراتی با وجود افزایش نرخ ارز بوده که عمدتاً باعث تقویت صادرات محصولات می‌شود.

ماشین‌سازی و لوازم‌خانگی

شامخ آبان ماه گروه ماشین‌سازی و لوازم‌خانگی با عدد ۵۴.۳ بهبود اندک در وضعیت کسب‌وکارهای این گروه را نشان می‌دهد. بر اساس نتایج شامخ، میزان تولید این گروه در آبان ماه افزایش خوبی داشته (۶۱.۴) و میزان سفارشات جدید بدون تغییر مانده است. (۵۰) سرعت تحویل سفارشات افزایش یافته (۵۶.۸) و در موجودی انبار مواد اولیه شاهد کاهش زیادی بوده است (۴۰.۹). میزان استخدام نیروی کار این گروه در آبان ماه افزایش یافته (۵۶.۸) و به دلیل رشد زیاد قیمت مواد اولیه (۷۷.۳) میزان موجودی انبار مواد اولیه کاهش زیادی داشته است. این گروه در آبان ماه با افت قابل‌توجه صادرات (۴۰.۹) و عدم‌تغییر فروش داخلی (۵۰) مواجه بوده است.

قسمت عمده‌ای از قطعات در حوزه لوازم‌خانگی وارداتی است که با افزایش نرخ ارز شاهد افزایش هزینه تولید و رشد قیمت مواد اولیه در این گروه بوده‌ایم. رشد زیاد بهای مواد اولیه که از سوی مدیران خرید این گروه اشاره شده است، به همین علت است. در بازارهای صادراتی کشورهای همسایه مثل عراق، افغانستان، پاکستان، ترکمنستان، ازبکستان و آذربایجان ازجمله مقاصد صادرات لوازم‌خانگی ایرانی هستند و به برخی کشورها مثل ترکیه، قطعات هم صادر می‌شود. با افزایش بهای تمام‌شده کالاهای این گروه و افت قدرت خرید خانوارها در بازار داخلی و کاهش رقابت‌پذیری محصولات تولیدی این گروه در بازارهای خارجی افت فروش و صادرات انتظار می‌رود. هرچند که این صنایع پس از خروج بسیاری از برندهای خارجی توانستند سهم خوبی از بازار داخلی را به دست آورند منتها رشد نرخ ارز، تورم بهای تولیدکننده و تورم عمومی کالاها این دستاوردها را تهدید می‌کند.

صنایع شیمیایی

شامخ گروه شیمیایی در آبان ماه ۴۷.۹ به دست آمده که حاکی از کاهش اندک در وضعیت کسب‌وکارهای این گروه است. بر اساس نتایج پیمایش شامخ مقدار تولید محصولات این گروه به میزان قابل‌توجهی کاهش یافته (۴۴.۳) و میزان سفارشات جدید نیز با کاهش روبرو بوده است (۴۷.۷). قیمت مواد اولیه به‌شدت افزایش یافته (۷۹.۵) و به‌رغم این موضوع قیمت محصولات این گروه افزایش اندکی را تجربه کرده است (۵۳.۴). موجودی انبار مواد اولیه نیز کاهش داشته است (۴۶.۶). میزان استخدام نیروی کار در این بخش تغییری نداشته و در فروش داخلی و صادراتی اندکی کاهش را تجربه کرده است. (۴۷ و ۴۷.۷).

بر اساس گزارشات منتشر شده یک درصد از تولید ناخالص ملی به مواد شیمیایی مصرفی اختصاص دارد. ظرفیت تولید داخلی با حدود ۵۰۰ تولیدکننده در حال حاضر ۴.۳میلیون تن در سال است که از این ظرفیت تنها ۱.۸ میلیون تن در بازار داخل و حدود ۴۰۰ هزار تن سهم بازارهای صادراتی به مصرف می‌رسد. به گفته فعالان این صنعت قیمت‌گذاری دستوری محصولات تولیدی تولیدکنندگان مواد شوینده، درحالی‌که باید مواد اولیه که هر هفته نرخ آن متناسب با دلار تغییر می‌کند خریداری شود موجب بدتر شدن محیط کسب‌وکار این صنعت شده است.

برچسب‌ها

تبادل نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha