فردای اقتصاد: تولید ناخالص داخلی ایران در تابستان ۱۴۰۱، ۲.۵ درصد بیشتر از تابستان گذشته بوده است. این رشد که با تعدیل اثر تورم (استفاده از قیمت‌های ثابت سال ۱۳۹۰) به دست آمده است، نشان می‌دهد سرعت افزایش اندازه اقتصاد ایران در تابستان از بهار گذشته کمتر بوده است. رشد اقتصادی بهار ۳.۸ درصد بوده است.
رشد اقتصادی بدون نفت ۲.۱ درصد محاسبه شده است که نشان می‌دهد رشد بخش نفتی در تابستان سریع‌تر از باقی بخش‌ها بوده است و باعث شده رشد کل اقتصاد بیشتر از رشد بخش غیرنفتی باشد.
رشد منفی بخش‌های کشاورزی و واسطه‌گری‌های مالی با قوّت ادامه یافته است. اما بخش ساختمان بعد از رشد منفی ۳.۹ درصدی در فصل پیشین، به رشد ۰.۶ درصدی در تابستان (نسبت به تابستان قبلی) رسیده است.
از سوی دیگر، بیشترین تأثیر مثبت روی رشد اقتصادی تابستان را گروه صنایع و معادن داشته که مسئول ۱.۹ واحد درصد از رشد کل اقتصاد است. از این رقم هم ۰.۷ واحد درصد مربوط به استخراج نفت و گاز طبیعی است. بخش خدمات هم باعث ۰.۷ واحد از رشد ۲.۵ درصدی است.
وضعیت ناامیدکننده بخش کشاورزی و ماهی‌گیری
از بهار ۱۴۰۰ به بعد رشد بخش کشاورزی منفی بوده است. به نظر می‌رسد عاملی بنیادین مثل خشکسالی در کشور باعث شده این بخش اقتصاد کشور مدام کوچک و کوچک‌تر شود. در محاسبات مرکز آمار، گروه کشاورزی از دو بخش «کشاورزی، جنگل‌داری و شکار» و «ماهی‌گیری» تشکیل می‌شود. بخش اول رشد منفی ۲.۹ درصد داشته که بیشتر ناشی از همان خشکسالی است. اما بخش دومی هم رشد منفی بزرگی را تجربه کرده و ۱۰.۱ درصد کوچک‌تر شده است.
رکود خدمات
بخش خدمات که سال‌هاست بیش از نصف اقتصاد ایران را تشکیل می‌دهد، در فصول قبلی و تحت تأثیر احیای پساکرونا، رشدهای نسبتاً خوبی تجربه کرده بود. اما در فصل تابستان رشد اقتصادی خدمات ۱.۴ درصد بوده است. مؤثرترین رشد در این بخش را حمل‌ونقل، انبارداری و ارتباطات داشته که ۳.۱ درصد از تابستان پارسال بیشتر ارزش افزوده ایجاد کرده است. از طرف دیگر، بخش واسطه‌گری‌های مالی مانند فصل بهار دچار رشد منفی شده است. اقتصاد این بخش که با رونق‌گرفتن بازار سرمایه در سال ۹۹ حتی رشد مثبت ۲۲ درصدی (بهار ۹۹) را تجربه کرده بود، در تابستان ۱۴۰۱ به اندازه ۳.۲ درصد کوچک‌تر شده است.
صنعت و نفت پیشران تولید
سه بخش اصلی تولید ناخالص داخلی، گروه‌های کشاورزی، خدمات و صنایع هستند. وضعیت دو گروه اول در تابستان ۱۴۰۰ گفته شد. گروه سوم از دو بخش نفتی و غیرنفتی تشکیل می‌شود. کلیت این گروه رشد پنج درصدی فصل قبل را عیناً تکرار کرده و اثر مهمی روی رشد اقتصادی کشور گذاشته است. در این میان اما، برخلاف بهار، نقش بخش نفتی پررنگ‌تر شده است. به طوری که ارزش افزوده استخراج نفت و گاز ۵.۳ درصد بیشتر از فصل مشابه سال قبل بوده است. سایر معادن رشد محدود ۰.۷ درصدی داشته‌اند و صنعت (ساخت‌وساز) ۴.۸ درصد رشد کرده است. ارزش افزوده بخش تأمین آب، برق و گاز طبیعی هم رشد بالای ۷.۸ درصدی داشته است.
تبادل نظر