مرتضی کاظمی، تحلیلگر اقتصادی در برنامه بورسان اختلاف نظرهای مختلف در رابطه با دلایل ایجاد و راهکارهای مهار آن در اقتصاد ایران را مورد بررسی قرار داد.
فردای اقتصاد: در برنامه بورسان همراه با مرتضی کاظمی، تحلیلگر اقتصادی، اختلاف نظرهای مختلف در رابطه با دلایل ایجاد و راهکارهای مهار آن در اقتصاد ایران مورد بررسی قرار گرفت. وی در ابتدا به این موضوع پرداخت که تورم چگونه ایجاد می‌شود؟ راهکارهای مهار آن از نظر علم اقتصاد چیست؟ و نتایج تست آنها در کشورهای مختلف چگونه بوده است؟ کاظمی گفت: در ۷۰ سال گذشته با به کارگیری راهکارهای علم اقتصاد، مشکلات تورم مزمن در بسیاری از کشورها حل شده است و این موضوع معطوف به کشورهای توسعه یافته نیست.
این تحلیلگر در ادامه به بررسی معمای ریشه‌های ایجاد تورم در ایران پرداخت و عنوان کرد: این سوال همچنان در اقتصاد ایران وجود دارد که تورم باعث افزایش نرخ دلار شده یا افزایش نرخ دلار باعث تورم شده است؟ و اینکه بطور کلی گرانی کالاها موجب ایجاد تورم شده است یا خیر؟ که در این بین سیاست‌گذار در سال‌های اخیر همواره با سرکوب قیمتی با تورم مقابله کرده است در حالی ک علم اقتصاد اثبات کرده که تورم باعث افزایش قیمت کالاهای مختلف می‌شود و در واقع تغییرات نقدینگی است که تورم را ایجاد می‌کند. در واقع تورم ایران ریشه پولی دارد در حالی که اظهار نظرهای مخالفی در داخل کشور و در رابطه با ریشه تورم وجود دارد و سرکوب نرخ ارز نیز به پشتوانه همین نظرات صورت می‌گیرد.
او ادامه داد: یکی از مهم‌ترین بحث‌های اقتصاد شناخت ماهیت پول و نحوه تاثیر آن بر اقتصاد از پس از جنگ جهانی دوم بوده است که در آن زمان تورم‌های سنگین یکی از چالش‌های اصلی جهان بوده است. راهکار مواجه با تورم در دنیا کشف شده است اما برخی اعتقاد دارند ساختار ویژه اقتصاد ایران مستلزم این است ک به صورت دستوری کنترل شود در حالی که در اقتصاد جهانی با توجه اختیار انتشار پول که در اختیار بانک مرکزی است باید مهار تورم نیز از همین طریق پیگیری شود.
مرتضی کاظمی در رابطه با دلیل کاهش مستمر ارزش ریال عنوان کرد: سیاست‌گذار بر این باور است که رقبایی شامل طلا، سکه، ارز و ... که برای ریال ایجاد شده است دلیل این موضوع است و در همین راستا راهکاهایی برای مقابله با آنها در نظر گرفته شده است و محدودیت‌هایی که مانع از حرکت مردم به سمت این دارایی‌ها شود به عنوان راه حل اصلی پیشنهاد شده است.
این کارشناس در نهایت در پاسخ به این سوال که با توجه به مدیریت روابط بین‌المللی و خوش بینی‌های ایجاد شده در حوزه سیاسی آیا می‌توان به مهار تورم امیدوار بود؟ یا همچنان شاهد گفتار درمانی هستیم و بحران کسری بودجه جدی است؟ عنوان کرد: دو سناریو برای نرخ دلار در ادامه راه وجود دارد؛ اقتصاد دو طرف عرضه و تقاضا دارد و سیاست‌های مختلفی برای مدیریت هرکدام از بخش‌ها در نظر گرفته می‌شود. با بهبود روابط بین‌المللی بخش عرضه تقویت خواهد شد و بررسی روند تاریخی حاکی از آن است که صرفا تحریم ها دلیل اصلی تورم نیست و باید به بخش تقاضا نیز توجه شود. پس در صورتی که به توصیه‌های علم اقتصاد توجه شود و سیاست‌گذار به موارد بنیادی نظیر کسری بودجه، بحران صندوق‌های بازنشستگی و... توجه کند می‌توان به مهار تورم و نرخ دلار امیدوار بود اما در صورت تداوم قیمت‌گذاری دستوری و تکرار تجربه گذشته نگرانی‌های جدی برای معیشت مردم و تورم در ادامه مسیر وجود دارد و حتی این احتمال وجود دارد که سناریوی تورمی و افزایش قیمت دلار در سال ۹۷ نیز با شدت بیشتر تکرار شود.