حکم آزادی برای اقتصاد

تنها آزادی ای که لیاقت نامش را دارد، رفتن به دنبال صلاح خودمان به شیوه ی خودمان است، البته تا وقتی تلاش نکنیم صلاح دیگران را از آنان سلب نماییم

، این جملات از جان استورات میل یکی از بزرگترین نظریه‌پردازان دموکراسی در عصر مدرن است.

آزادی جغرافیا ندارد، مرز نمی شناسد و برای همه مردم واژه مقدسی است از این روست که اگر ملتی چیزی را بر آزادی ترجیح دهند، همه چیز را از دست خواهند داد.

آزادی با اینکه معنای واحدی دارد اما در اقتصاد تفاسیر متفاوتی از آن می شود، اولین برداشت از آزادی مربوط به تجارت و بازار است، در واقع همان الفبای اقتصاد.

آزادی اقتصادی چیست؟

آزادی اقتصادی عموما به معنای مبادلاتی است که در آن کمترین دخالت دولت ها را در آن ها می توان مشاهده کرد، اقتصاددانان سعی دارند تا با فاکتورهایی عمدتا مبتنی بر حفظ حقوق مالکیت فردی شاخص هایی را تعریف کنند من جمله شاخص آزادی اقتصادی منتشر شده توسط بنیاد هریتیج یا شاخص های آزادی اقتصادی جهان موسسه فریزر

؛ هر سال که این گزارش ها منتشر می شوند جایگاه ایران معمولا بین  کشورهای آخر است، ارقامی که حکایت از محدودیت های فراوان بر آزادی های اقتصادی ایران دارد.

اگر با هر عینکی به مقوله آزادی اقتصادی بنگریم یک نکته مهم به دست می آید: کشورهایی که از نظر شاخص انتخاب و آزادی فردی اوضاع بهتری دارند، معمولاً تولید ناخالص داخلی سرانه بالاتری هم دارند.

سنجه دیگر شاخص پیشرفت اجتماعی است که خود از تعدادی شاخص اجتماعی و اقتصادی نشات می گیرد شاخصی که معمولا استفاده می شود تا ظرفیت جامعه برای رفع نیازهای اولیه شهروندانش، و همین‌طور ایجاد شرایطی که پایداری زندگی شهروندان و اجتماعات تضمین شود و همه افراد به ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های‌شان تحقق کامل ببخشند را بسنجند، نتیجه مهم این شاخص این است که برای افزایش سطح رفاه سرانه کشورها از حدی به بعد، اهمیت گسترش آزادی‌ها بسیار بیشتر می‌شود؛ یعنی رشد اندک شاخص آزادی فردی با افزایش درآمد بیشتری همراه می‌شود. در واقع یک روند نمایی به چشم می‌آید که نشان می‌دهد آزادی‌های بیشتر می‌تواند شتاب زیادی به رشد درآمدها بدهد.

اگر هدف اصلی سیاستگذاری رشد درآمد اقتصادی است، برای رسیدن به آن باید به حق انتخاب‌های فردی چه در اقتصاد و بازارها و چه در حوزه‌های دیگر احترام گذاشت؛ و اگر ارزش ذاتی آزادی به عنوان مفهومی که ابعاد گوناگون توسعه را در خود جا می‌دهد، به عنوان هدف اصلی انتخاب شود، سیاستگذاری‌ها در راستای آن به خودی خود افزایش ثروت را در پی خواهند داشت.

این توصیه نیچه را نیز نباید هرگز فراموش کرد، آزادگی هرگز با معجزه از آسمان نصیب ما نمی شود