فردای اقتصاد: دولت ایالات‌متحده، اعلام کرد که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، از شکایت نامزد قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار مقتول مصونیت دارد.
به گزارش بی. بی. سی، خاشقجی، منتقد برجسته سعودی، در اکتبر ۲۰۱۸ در کنسولگری عربستان سعودی در استانبول به قتل رسید.
منابع اطلاعاتی آمریکا بر این باورند که محمد بن سلمان، دستور قتل را صادر کرده است.
اما اکنون منابع قضایی آمریکا اعلام کرده‌اند که او به دلیل پست جدیدش، یعنی سمت نخست‌وزیری، مصونیت سیاسی دارد.
خدیجه چنگیز، نامزد سابق خاشقجی در توییتر نوشت که «جمال امروز با این حکم، دوباره کشته شد.»
او به همراه با یک گروه حقوق بشری به نام «دموکراسی برای جهان عرب اکنون» با نام اختصاری Dawn که توسط خاشقجی تأسیس شده است - به دنبال مجازات محمد بن سلمان در ایالات‌متحده بودند.
در این شکایت، حاکم عربستان سعودی و ماموران او به «ربودن، آدم ربایی، تزریق مواد مخدر، شکنجه، و ترور جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار مقیم آمریکا و مدافع دموکراسی» متهم شده بودند.
آگنس کالامار، دبیرکل عفو بین‌الملل گفت: «این مصونیتی است که می‌تواند به عفو منجر شود.»
محمد بن سلمان در سال ۲۰۱۷ توسط پدرش ملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود به عنوان ولیعهد معرفی شد. این مرد ۳۷ ساله سپس در سپتامبر سال جاری به سمت نخست وزیری منصوب شد. او هرگونه نقش در قتل خاشقجی را رد کرده‌است.
وکلای وزارت دادگستری گفتند که ولیعهد به عنوان «رئیس دولت خارجی» از مصونیت رئیس دولت در برابر صلاحیت دادگاه‌های ایالات متحده در نتیجه این مقام برخوردار است.
وکلای وزارت دادگستری گفته‌اند: «دکترین مصونیت رئیس دولت در حقوق بین الملل عرفی، به خوبی تثبیت شده است.»
بن‌سلمان چرا نخست‌وزیر عربستان شد؟
با این حال دولت بایدن مایل بود بر این نکته تاکید کند که این حکم به معنای بی‌گناهی بن سلمان نیست.
سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید در بیانیه‌ای کتبی گفت: «این یک تصمیم قانونی است که توسط وزارت امور خارجه بر اساس اصول قدیمی و تثبیت شده حقوق بین الملل عرفی اتخاذ شده است و ربطی به اصل پرونده ندارد.»
عربستان سعودی مدعی است روزنامه‌نگار سابق روزنامه «واشنگتن پست» در عملیاتی خودسرانه توسط تیمی از ماموران که برای متقاعد کردن او برای بازگشت به عربستان فرستاده شده بودند، کشته شد و محمد بن سلمان از آن آگاهی نداشته است.
مقامات ایالات متحده اما می‌گویند که سازمان اطلاعات مرکزی این کشور، (سیا) با «درجه اطمینان متوسط به بالا» به این نتیجه رسیده است که محمد بن سلمان به عنوان شاهزاده و حاکم دو فاکتوی (غیررسمی) در این ماجرا نقش مستقیم داشته‌است.
این ترور باعث اینجاد یک جنجال سراسری شد و به وجهه محمد و کشورش آسیب شدیدی وارد کرد.
این اتفاق همچنین منجر به سردی بی‌سابقه‌ای در روابط ایالات متحده و عربستان سعودی شد و جو بایدن، رییس‌جمهور ایالات‌متحده در جریان مبارزات انتخاباتی خود وعده که عربستان را به یک کشور «منزوی» تبدیل کند.
بایدن در ابتدای دوره ریاست‌جمهوری‌اش از گفت‌وگو با بن سلمان خودداری کرد.
اما در تابستان، بایدن، پیش از سفر به عربستان سعودی در ماه ژوئیه، گفت که می‌خواهد مسیر روابط خود با این کشور را تغییر دهد.
سفر بایدن – که با تصویری از زدن مشت‌های دو طرف به یاد آورده می‌شود - به شدت مورد انتقاد قرار گرفت.
سارا لی ویتسون، مدیر اجرایی DAWN، در توییتر نوشت: «فراتر از طنز است که رئیس جمهور بایدن به تنهایی اطمینان داده است که محمد بن سلمان می‌تواند از پاسخگویی فرار کند، در حالی که این رئیس جمهور بایدن بود که به مردم آمریکا قول داد هر کاری انجام می‌دهد تا او را پاسخگو کند».
به گفته پسر سعد الجابری، مقام امنیتی سابق سعودی که شاهزاده محمد را به هدف قرار دادن خانواده‌اش و فرستادن یک جوخه ضربتی به کانادا برای کشتن او متهم کرده است، تصمیم روز پنجشنبه بایدن به رهبر عربستان مجوز قتل داد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، خالد الجابری در این باره گفت: «دولت بایدن پس از زیر پا گذاشتن تعهد خود مبنی بر مجازات محمد بن سلمان به خاطر قتل خاشقجی، نه تنها بن سلمان را در برابر پاسخگویی در دادگاه‌های آمریکا مصون نگه داشته، بلکه او را خطرناک‌تر کرده‌است».
اگنس کالامار، عضو عفو بین‌الملل در توییتر خود نوشت: «این یک خیانت بزرگ است. یک خیانت دیگر. ابتدا توسط رئیس جمهور ترامپ نادیده گرفته شد. سپس بایدن مشت خود را به مشت‌های او می‌زند. آنها انتخاب‌های دیگری هم داشتند.»
نیهاد عوض، مدیر اجرایی ملی شورای روابط آمریکایی-اسلامی گفت که دولت بایدن «خون جمال کاشقجی را به نفت عربستان فروخته است.»
تبادل نظر