فردای اقتصاد - استارت‌آپ‌های فناوری و سایر کسب‌وکارها قبل از اینکه صبح جمعه مقامات فدرال کنترل بانک سیلیکون‌ولی (SVB) را به دست بگیرند، برای گرفتن منابع مالی خود از این بانک به صف شده بودند و پس از این اتفاق سهام این شرکت با سقوط آزاد ۶۰ درصدی همراه شد.
این دومین ورشکستگی بانکی در تاریخ ایالات متحده پس از فروپاشی شرکت واشنگتن (بزرگترین موسسه و انجمن وام‌دهی و پس‌انداز قبل از بحران ۲۰۰۸) است.
فروپاشی ناگهانی این بانک به جو نااطمینانی در میان بسیاری از بنیانگذاران استارتاپی در رابطه با آینده کوتاه مدت پیش روی کسب و کارشان دامن زد. این بانک در سال ۱۹۸۳ تأسیس شد و در سانتا کلارای کالیفرنیا مستقر است و عمیقاً درگیر اکوسیستم فناوری بوده است و طبق داده‌های وب سایت خود، خدمات بانکی‌اش را به تقریباً نیمی از تمام شرکت‌های فناوری و علوم حیاتی تحت حمایت سرمایه‌گذاری در ایالات متحده ارائه می‌کرد. این بانک تا قبل از ورشکستگی شانزدهمین بانک بزرگ ایالات متحده بود.
این اتفاق در حالی رخ داد که اکوسیستم استارتاپی در حال حاضر با کاهش شدید سرمایه‌گذاری خطرپذیر و مشکلات اقتصادی گسترده دست و پنجه نرم می‌کند. به گفته سرمایه‌گذاران قدیمی استارت‌آپی، نابودی بانک سیلیکون‌ولی احتمال دور شدن از استراتژی‌های رشد پرشتاب و تهاجمی را که استارت‌آپ‌ها در طول دهه‌ها به‌ویژه در خلال بازار گاوی سال گذشته پی گرفته بودند، تسریع خواهد کرد.
ورشکستگی با ۱۷۵ میلیارد دلار سپرده
شرکت بیمه سپرده فدرال کنترل ۱۷۵ میلیارد دلار سپرده مشتریان نزد بانک سیلیکون ولی را در روز جمعه به دست گرفت. سپرده های تا سقف ۲۵۰هزار دلار توسط این رگولاتور بیمه شده است. اما با این حال مشتریان هیچ اطلاعاتی در مورد زمان دسترسی مجدد به پول خود از سوی نهادهای مرتبط دریافت نکرده‌اند.
Rick Heitzmann، بنیانگذار شرکت VC FirstMark Capital می گوید: اگر SVB که برای ۴۰ سال ستون اکوسیستم استارتاپی بوده، بتواند در ۳۶ ساعت ناپدید شود، به چه چیز دیگری اعتماد داشت و به نظر این نقطه‌ای برای شروع پایان ماست. شما می‌خواهید شروع به رسیدن به اهداف خود کنید اما این در حالی است که مردم در مورد نحوه فکر کردنشان در رابطه با ریسک‌ها بسیار هوشیارتر هستند.
گری تان، رئیس و مدیر اجرایی Y Combinator، یک شتاب‌دهنده استارت‌آپ در سیلیکون ولی، گفت که بسیاری استارتاپ‌ها و شرکت‌ها که تعداد حدودی آنها به ۳۰۰۰ می‌رسد با بانک سیلیکون‌ولی رابطه دارند. موسسه تحت مدیرت وی در طی یک نظرسنجی از این شرکت‌ها که روز جمعه انجام شد و تا بعدازظهر جمعه ادامه داشت، به این نتیجه رسید که تقریباً ۴۰۰ نفر از شرکت‌کنندگان در معرض خطر قرار دارند و بیش از ۱۰۰ نفر گفتند که نگران آن هستند که نتوانند در ۳۰ روز آینده حقوق و دستمزد کارمندان خود را بدون دستیابی سریع به منابع‌شان در این بانک انجام دهند.
کل اکوسیستم استارتاپی در حال حاضر روی لبه پرتگاه قرار دارد و به گفته گری تان، شرکت‌هایی که بیشترین تاثیر را از این اتفاق می‌گیرند، عموما استارتاپ‌های تازه تاسیس و نوپا هستند و این موضوع روی غول‌ها و شرکت‌های بزرگ فناوری تاثیر نخواهد گذاشت.
توقیف بانک سیلیکون‌ولی توسط فدرال پس از آن اتفاق افتاد که استارت‌آپ‌ها در روز پنجشنبه شروع به بیرون کشیدن پول خود از این بانک کردند تا از ضرر احتمالی سپرده‌های خود که بیش از مبلغ بیمه شده توسط دولت فدرال هستند، جلوگیری کنند. این برداشت‌ها که توسط برخی سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر تشویق می‌شد، باعث شد که سرمایه‌گذاران نسبت به کند شدن روند افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو کمی خوشبین‌تر باشند. چرا که اگر از اتفاق مهمی که در بانک سیلیکون‌ولی رخ داد را با تمام اهمیت ویژه‌ای که دارد، چشم‌پوشی کنیم، آمار بازار کار و تعداد متقاضیان بیمه بیکاری که آن هم جمعه منتشر شد منعکس کننده تحقق پیدا کردن سیاست‌های فدرال رزرو است. درصد متقاضیان بیمه بیکاری در آمریکا بیش از انتظارات بود و به میزان ۳.۶ درصد رسید.
ورود اداره FDIC به موضوع ورشکستگی بانک سیلیکون‌ولی
شرکت بیمه سپرده فدرال روز جمعه اعلام کرد که به عنوان گیرنده منصوب شده است و فروپاشی بانک سیلیکون‌ولی دومین ورشکستگی بانکی در تاریخ ایالات متحده پس از فروپاشی شرکت واشنگتن (بزرگترین موسسه و انجمن وام‌دهی و پس‌انداز قبل از بحران ۲۰۰۸) است که در بحران مالی سال ۲۰۰۸ دچار فروپاشی شد. FDIC (شرکت بیمه سپرده فدرال یک شرکت دولتی ایالات متحده است که به سپرده‌گذاران در بانک‌های تجاری و بانک‌های پس انداز آمریکا سرویس بیمه سپرده ارائه می‌دهد) گفت که سپرده‌گذارانی که وجوهی بیش از سقف بیمه یعنی ۲۵۰,۰۰۰ دلار دارند، برای مانده‌های بیمه نشده خود گواهی دریافت خواهند کرد؛ به این معنی که آنهایی که سپرده‌های زیادی در بانک دارند ممکن است به زودی پول خود را دریافت نکنند.
بن کافمن، مدیر عامل سایت خرده‌فروشی Camp، ایمیلی برای مشتریان خود ارسال کرد که با ارائه ۴۰ درصد تخفیف، آنها را تشویق به خرید از این فروشگاه اینترنتی کرد تا این شرکت بتواند به فعالیت‌های خود ادامه دهد.
کافمن در این ایمیل نوشت: «متاسفانه ما بیشتر دارایی‌های نقدی شرکتمان را در بانکی نگه می‌داشتیم که به تازگی سقوط کرده است. امیدواریم که این مشکل به زودی حل شود، اما در عین حال به شما یعنی با ارزش‌ترین مشتریان خود، مراجعه می‌کنیم تا به ما کمک کنید.»
علاوه بر این وی در این ایمیل گفت که مشتریان می‌توانند با استفاده از کد "BANKRUN" در هنگام تسویه حساب خود از تخفیف ۴۰ درصدی استفاده کنند. وی در گفتگو با رسانه‌ها محتوای این ایمیل را تایید کرده اما از اظهار نظر بیشتر خودداری کرده است.
اداره FDIC آخرین امید سپرده‌گذاران SVB است
برخی از شرکت‌های فناوری تازه تاسیس نیز بر اساس پرونده‌های نظارتی افشا شده با این بانک تجارت داشتند. پلتفرم پخش مویرگی Roku گفت که حدود ۴۸۷ میلیون دلار از مجموع ۱.۹ میلیارد دلار پول نقد و معادل‌های نقدی خود را تا جمعه در این بانک نگه داشته است. روکو در گزارشی این موضوع را شرح داد که این سپرده‌ها بیمه نیستند و افزود که نمی‌داند چه مقدار از این سپرده‌ها قادر به بازیابی خواهند بود.
شرکت بازی‌های ویدیویی Roblox نیز اعلام کرد که حدود ۵ درصد از ۳ میلیارد دلار موجودی نقد و اوراق بهادار خود را تا ۲۸ فوریه در بانک سیلیکون‌ولی نگه داشته است. این شرکت بازی‌سازی در گزارشی گفت: "صرف نظر از نتیجه نهایی و زمان بندی‌های آتی برای پرداخت سپرده‌ها و وجوه، این اتفاق هیچ تاثیری بر عملیات روزانه این کسب و کار نخواهد گذاشت. چندین شرکت دیگر نیز رویکرد مشابهی با روبولوکس اتخاذ کرده‌اند، و برخی دیگر از شرکت‌ها وجود سپرده‌گذاری شده خود در این بانک را ناچیز توصیف کردند.
بخشی از جامعه فناوری این نکته را خاطر نشان کردند که امیدوارند FDIC تا آخر هفته پیش رو برای ده‌ها میلیارد دلار گواهی‌های سپرده‌های بیمه نشده خریدار پیدا کند و جلوی بخش مهمی از زیان‌ها را بگیرد. در همین حال، سرمایه‌گذاران می‌گویند که برخی از شرکت‌های ریسک‌پذیر نیز در تلاش برای جلوگیری از تمام شدن نقدینگی استارتاپ‌های خود، بودجه اضطراری برای کسب و کارشان وضع کرده‌اند.
به بیان مدیرعامل و بنیانگذار استارتاپ فناوری‌محور New York health-tech Biotia این شرکت انتظار دارد تا به حساب‌های بیمه شده خود تا دوشنبه آتی دسترسی پیدا کند با این وجود این شرکت در حال پیدا کردن راه‌حل‌های جایگزین و پشتیبان برای تامین مالی مورد نیاز خود چه در قالب وام و چه از مسیرهای دیگر نیز است.
ضربه‌ای سهمگین بر پیکر اکوسیستم سیلیکون‌ولی
بانک سیلیکون‌ولی پس از صرف سال‌ها برای ساخت خود به عنوان یک مرکز مالی مورد اطمینان برای استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر نقش بیار حائز اهمیتی را در مهم‌ترین مرکز استارتاپی جهان یعنی سیلیکون‌ولی ایفا می‌کند.
سراسر سیلیکون‌ولی شامل بنیانگذاران استارت‌آپ و حامیان سرمایه‌گذاری مخاطره‌آمیز روز جمعه در تلاش بودند تا بفهمند که با این اتفاق یعنی از کارافتادن بانک سیلیکون‌ولی چگونه برخورد کنند.
هایتزمن از FirstMark Capital گفت: «پس‌لرزه‌ها و دومینوی ویرانی این بانک گسترده است.»
سیلیکون‌ولی قبل از این رخداد هم تحت فشار بود. شرکت‌های فناوری ده‌ها هزار کارمند را اخراج کرده‌اند و بسیاری از این کارمندان همچنان در منطقه سیلیکون‌ولی هستند و استارت‌آپ‌ها در سال گذشته برای جمع‌آوری بودجه بیشتر بسیار تلاش کرده‌اند و از طرفی برخی از آنها از قبلتر به دنبال کاهش انباشت پول نقد خود بودند.
ریپلینگ، یک استارت‌آپ پردازش داده‌های حقوق و دستمزد که به دیگر استارت‌آپ‌ها در این زمینه خدمات می‌دهد، طبق توییت‌های پارکر کنراد، یکی از بنیانگذاران و مدیر اجرایی آن، نتوانست برخی از برنامه‌های حقوق و دستمزد را در روز جمعه تکمیل کند. وی اظهار داشت که آخرین چیزی که امروز صبح از بانک سیلیکون‌ولی شنیده این بود که این یک تاخیر عملیاتی بوده و بودجه مورد انتظار آزاد خواهد شد. با این حال، مشارکت FDIC در این رخداد ما را نسبت به تضمین‌هایی که از بانک سیلیکون‌ولی دریافت می‌کنیم، بدبین می‌کند.
البته سخنگوی ریپلینگ که زیرمجموعه شرکت People Center است، به درخواست‌ها برای پاسخگویی جواب نداده است. این شرکت یک تامین‌کننده کلیدی حقوق و دستمزد برای استارت‌آپ‌ها است به گفته این شرکت ۱۰ میلیارد دلار حقوق کارمندان را تا این لحظه پردازش کرده است. کنراد در توییتی که اواخر روز جمعه منتشر کرد، گفت که شرکت تغییراتی انجام داده که امیدوار است حداکثر تا روز دوشنبه بتواند حقوق کارکنان آسیب دیده را پرداخت کند.
سیاست‌های سخت‌گیرانه بانک سیلیکون‌ولی هم جلوی فروپاشی را نگرفت
به بیان الکس مشکین، مدیر عامل ارائه‌دهنده خدمات پزشکی Flow Health و یکی از مشتریان ریپلینگ، آنها در حال حاضر نمی‌توانند به بیش از ۱۰۰۰ کارمند خود حقوق بدهند.
مشکین که در لس آنجلس مستقر است، این خبر را از طریق پلتفرم Slack به کارکنان خود اعلام کرده و به گفته وی تمام تلاش خود را می‌کند تا سؤالات کارمندان خود را پاسخ دهد. اگر کارمندان وی روز دوشنبه هم حقوق نگیرند، اخطاریه‌ای مبنی بر نقض حقوق اساسی قرارداد قابل طرح خواهد بود و این شرکت ممکن است مجبور شود تا زمانی که راه حلی پیدا کند، پرداخت دستی را انجام دهد.
سقوط SVB نشان‌دهنده یک چرخش شدید در اکوسیستم استارتاپی از روز پنجشنبه است. در همین زمان که برخی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر معتقد بودند که این بانک در وضعیت عادی قرار دارد و از گفتن این خطر به استارت‌آپ‌های زیرمجموعه خود برای برداشت پول نقد خودداری کردند.
Khosla Ventures در یادداشتی که عصر پنجشنبه برای بنیانگذاران استارتاپ‌های زیرمجموعه‌اش ارسال کرد، گفت که اگرچه مشکلات ناگهانی این بانک غافلگیرکننده بود، اما همچنان معتقد است SVB "اساساً سالم" است و می‌تواند از بحران فعلی جان سالم به در ببرد. این شرکت استارت‌آپ‌ها را تشویق می‌کرد که همیشه حداقل به اندازه از هزینه‌ها را به صورت نقد در چندین مؤسسه مالی حفظ کنند.
سخنگوی Khosla Ventures نیز گفت که این شرکت بر این باور است که بیشتر سپرده‌ها و اوراق بهادار ذخیره شده در بانک سیلیکون‌ولی برای اکثر شرکت‌های سرمایه‌پذیر از آنها علیرغم فروپاشی بانک سیلیکون‌ولی امن خواهد بود.
به گفته برد هارگریوز، که سه شرکت از جمله General Assembly را تأسیس کرده است، چند سال پیش به فکر وام گرفتن از بانک سیلیکون‌ولی بود، اما شرایط را بسیار طاقت‌فرسا می‌دید. چراکه برای گرفتن وام، باید سایر کارهای بانکی خود را نیز با این بانک انجام می‌داد. وی در ادامه گفت که بخشی از هدف بانک این بود که بتوانند بر چگونگی و جبنه‌های مختلف عملکرد مالی بنیانگذاران استارتاپی اشراف داشته باشند.
وی در نهایت این موضوع را بیان داشت که این بانک نه تنها وام دهنده شرکتی بلکه بانکی برای استارتاپ شما خواهد بود. حتی برای خانه شما نیز نقش وام‌دهنده را نیز ایفا می‌کرد. هارگریوز می‌گوید که این بانک مدیر ثروت شخصی شما خواهد بود و باید در نظر داشت که آنها در بسیاری از جنبه های زندگی بنیانگذاران استارتاپی کاملا ادغام شده‌اند.
تبادل نظر