فردای اقتصاد: مقامات مطلع از مذاکرات برای احیای توافق هسته‌ای موسوم به برجام به پایگاه خبری «بلومبرگ» گفته‌اند که امریکا و ایران همچنان بر سر جزئیات کلیدی برای احیای این توافق اختلاف دارند و ممکن است برای حل و فصل این اختلافات چند هفته زمان نیاز باشد.
متن پیشنهادی جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای خارج کردن مذاکرات احیای برجام از بن‌بست، خوش بینی‌ها برای دستیابی به توافق را افزایش داده‌است. ایران و آمریکا پاسخ‌های خود را به این متن ارائه کرده‌اند. آمریکا روز چهارشنبه پاسخ خود را به نظرات ایران درباره پیشنهاد اتحادیه اروپا ارائه کرد.
براساس این متن، قرار است تحریم‌ها علیه اقتصاد ایران از جمله صادرات نفت کاهش یابد.
یک مقام بلندپایه اروپایی به «بلومبرگ» گفته است، دو طرف هرگز به این اندازه به احیای برجام نزدیک نبوده‌اند.
بلومبرگ می‌گوید، سخنان این مقام اروپایی مشابه اظهارات یکی از مشاوران ارشد دولت جو بایدن است.
با این حال، دو مقام دیگر مطلع از مذاکرات که خواستند نامشان فاش نشود گفته‌اند، اختلافات بر سر تحقیقات آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره فعالیت هسته‌ای گذشته ایران و همچنین پرداخت غرامت به ایران در صورت خروج دولت آینده آمریکا از این توافق همچنان ادامه دارد.
مقام‌های ایران می‌گویند، آمریکا در صورت خروج مجدد از برجام در آینده، یعنی کاری که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق ایالات متحده، چهار سال پیش انجام داد، باید خسارت بپردازد.
این در شرایطی است که گفت‌وگوها برای احیای برجام از نزدیک توسط شرکت‌ها و تجار نفت و گاز دنبال می‌شود. جنگ اوکراین و کاهش صادرات انرژی روسیه به اروپا باعث افزایش قیمت انرژی در جهان و افزایش چشمگیر هزینه‌های زندگی و تورم شده است.
به باور تحلیلگران، اروپایی‌ها که بیش از همه از جنگ اوکراین و افزایش قیمت‌های انرژی متضرر شده‌اند به دنبال احیای برجام هستند تا شاید با سرریز شدن نفت ایران به بازار بتوانند زمستان سرد پیش رو را با هزینه کمتری بگذرانند.
روزنامه «فایننشال تایمز» روزجمعه نوشت که توافق هسته‌ای جدید می‌تواند صادرات ۱.۳ میلیون بشکه در روز نفت ایران یعنی معادل حدود ۵ درصد کل عرضه اوپک را احیا کند و نگرانی معامله‌گران از کمبود را، در حالی که اروپا تحریم‌ها علیه نفت خام روسیه را تشدید می‌کند، کاهش دهد. به نوشته این روزنامه، ایران حجم زیادی از نفت خام را در تانکرها روی دریا ذخیره کرده است.
همزمان و به گزارش ایسنا، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه هم روز جمعه با ادعای اینکه برای احیای برجام توپ در زمین ایران است، تاکید کرد: «پیشنهادی که بر روی میز است، حتی اگر نتواند تمامی اختلافات را حل‌وفصل کند، از نداشتن هیچ پیشنهادی بهتر است.»
بلومبرگ در ادامه نوشته است در حالی که طرف‌های مذاکره به طور علنی درباره جزئیات تحولات اخیر اظهار نظر نکرده‌اند، اما به ادعای بلومبرگ، این احساس وجود دارد که تهران برای واگذاری امتیازات بیشتر تحت فشار باشد.
بلومبرگ در ادامه نوشته است که به نظر می‌رسد پرونده پادمانی سه مکان ادعایی آژانس، یکی از موانع اصلی برای پیشرفت در مذاکرات در هفته‌های اخیر باشد.
خوش‌بینی گروسی به دستیابی به راه‌حل
با این حال، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، هفته جاری در مصاحبه با «پی بی اس» گفته است احتمال دستیابی به راه حلی در این زمینه وجود دارد.
گروسی تاکید کرد که احیای توافق برجام، به ناظران آژانس بین المللی انرژی اتمی این امکان را می‌دهد که نظارت گسترده و بازرسی‌های فوری را از سر بگیرند.
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار است ۱۲ سپتامبر – 21 شهریور- در وین نشست خود را برگزار کند.
بلومبرگ در ادامه گزارش خود می‌نویسد که ایران می‌خواهد ببیند شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چگونه با این پرونده پادمانی این سه مکان ادعایی، برخورد خواهد کرد.
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سه ماه پیش با ادعای «عدم همکاری» ایران در روشنگری در قبال سه مکان مشکوک، قعطنامه‌ای علیه ایران صادر کرد.
لابی اسراییلی‌ها علیه برجام
با افزایش احتمال دستیابی به توافق برای بازگشت متقابل آمریکا و ایران به توافق هسته‌ای برجام، مقامات رژیم اسرائیل تلاش‌های خود را برای مخالفت با متن پیشنهادی اتحادیه اروپا تشدید کرده‌اند.
مقام‌های این رژیم مدعی هستند که احیای برجام، باعث سرازیر شدن صد میلیارد دلار پول به خزانه ایران می‌شود.
در همین زمینه، بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل روز جمعه چهارم شهریور با جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، در واشنیگتن دیدار کرد. او دومین مقام بلندپایه اسرائیلی است که با سالیوان در یک هفته گذشته ملاقات می‌کند.
ایال هولاتا، مشاور امنیت ملی اسرائیل، در هفته جاری با جیک سالیوان در واشنیگتن دیدار کرد.
کاخ سفید می‌گوید، سالیوان در دیدار با گانتز در خصوص تعهد آمریکا برای جلوگیری از (به ادعای آنان) دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای و همچنین لزوم مقابله با تهدیدهای جمهوری اسلامی و نیروهای نیابتی آن گفت‌وگو کرده‌است.
رسانه‌های اسرائیلی نیز به نقل از یک مقام این رژیم می‌گویند، گانتز در دیدار با سالیوان تاکید کرده است که حتی در صورت دستیابی به توافقی برای احیای برجام، آمریکا باید یک گزینه نظامی قابل اجرا علیه ایران را در اختیار داشته باشد.
یک مقام دفاعی اسرائیل روز جمعه مدعی شد که اسرائیل پیام‌های «خوبی» در خصوص طرح عملیاتی آمریکا علیه ایران دریافت کرده است.
این مقام دفاعی اسرائیل توضیح بیشتری در این زمینه ارائه نکرد، اما ادعا کرد که گزینه نظامی قابل اجرا، به صورت بالقوه تضمین می‌کند که تهران در جریان مذاکرات برای احیای برجام انعطاف‌پذیری بیشتری از خود نشان دهد.
تبادل نظر