فردای اقتصاد: در بین ۱۲ سوالی که برای تهیه شامخ مسکن پرسیده می‌شود، آخرین سوال مربوط به انتظارات مدیران ساختمانی از وضعیت در ماه آینده است و ۱۱ سوال دیگر جنبه گذشته‌نگر دارد و بر اساس تغییرات در ماه گذشته است. عدد شاخص انتظارات برای ماه آینده به ۵۴ رسیده است که نشان می‌دهد مدیران ساختمانی انتظار دارند در مردادماه وضعیت ساخت‌وساز مسکن رونق بیشتری پیدا کند. البته این صرفا انتظارات است و ممکن است با واقعیت تفاوت داشته باشد. به عنوان مثال در خردادماه هم شاخص انتظارات بالاتر از عدد ۵۰ قرار داشت که نشان می‌دهد فعالان ساختمانی انتظار رونق نسبی بازار مسکن در تیرماه را داشته‌اند اما همان‌طور که شامخ ساختمان در تیرماه نشان می‌دهد، شاهد رکودی شدن فضای ساخت‌وساز مسکن هستیم.
شاخص مدیران ساختمان در تیرماه نشان می‌دهد که سفارشات جدید و میزان فروش کالا و خدمات کاهش یافته است. افت حجم معاملات مسکن که بانک مرکزی و مرکز آمار در گزارش‌های خود اعلام کردند چنین چیزی را تایید می‌کند. از طرفی دیگر شامخ ساختمان نشان می‌دهد که موجود مواد اولیه در تیرماه کاهش یافته و قیمت مواد اولیه افزایشی بوده است. با توجه به این که عدد شامخ قیمت مواد اولیه به ۷۵ رسیده است، به نظر می‌رسد اغلب تولیدکنندگان مسکن با رشد هزینه‌ها مواجه بوده‌اند. در همین خصوص شامخ قیمت محصول نهایی هم به عدد ۷۲ رسیده است که حاکی از تداوم رشد قیمت مسکن در تیرماه است. پیش‌تر هم بانک مرکزی و مرکز آمار تورم مسکن شهر تهران در تیرماه را به ترتیب ۵.۸ و ۸.۳ درصد اعلام کرده بودند.
موجودی محصول نهایی و کارناتمام در تیرماه کاهش یافته است. این شامخ در خرداد هم کاهشی بود. به این ترتیب به نظر می‌رسد رونق نسبی معاملات مسکن منجر به کاهش خانه‌های ساخته شده و فروش نرفته شده است.
یکی دیگر از مواردی که در تیرماه به بیش از عدد ۵۰ رسیده است مربوط می‌شود به مصرف حامل‌های انرژی. به نظر می‌رسد این شامخ هم به واسطه گرم شدن هوا افزایشی بوده است.
به‌طور کل جمع‌بندی موارد مختلف شامخ ساختمان نشان می‌دهد که وضعیت این صنعت در تیرماه به سمت رکود تورمی حرکت کرده است. از طرفی قیمت مواد اولیه و محصول نهایی افزایشی بوده است اما از سمت دیگر سرعت انجام کار کاهش یافته و موجودی‌ها هم رو به کاهش است.
خطای تحلیل شامخ
هنگام تهیه شامخ، پاسخ‌دهنده برای جواب دادن به هر سوال سه گزینه دارد؛ افزایش (عدد ۱۰۰)، کاهش (عدد ۰) و عدم تغییر (عدد ۰). به این ترتیب اگر متوسط زیر پنجاه شود معمولا سیگنال رکودی می‌دهد و اگر بیشتر از این عدد شود سیگنال رونق. اما نکته‌ای که وجود دارد این است که چون سوالات حالت کیفی دارد (افزایش و کاهش) اعداد حاصل شده هم صرفا به صورت کیفی تغییر روند را نشان می‌دهند. این یعنی شامخ ۷۰ لزوما به معنی رونق بیشتر نسبت به شامخ ۶۰ نیست. به عنوان مثال ممکن است در یک ماه تولید هزار شرکت‌کننده در شامخ یک واحد افزایش یابد. در چنین شرایطی همه شرکت‌کنندگان عدد ۱۰۰ را اعلام می‌کنند و شامخ هم به ۱۰۰ می‌رسد. اما در شرایطی دیگر نیمی از شرکت‌کنندگان با رشد تولید ۵ واحدی همراه می‌شوند و تولید نیمی دیگر افزایش نمی‌یابد. در چنین شرایطی کل تولید ۲۵۰۰ واحد افزایش یافته است که بیشتر از ۱۰۰۰ واحد حالت قبلی است اما عدد شامخ کمتر از ۱۰۰ است زیرا نیمی از شرکت‌کنندگان رشد تولید نداشته‌اند و عدد ۵۰ را اعلام کرده‌اند.
تبادل نظر