فردای اقتصاد: نگرانی‌ها از کمبود گاز زمستانی ظاهرا حالا رنگ واقعیت گرفته است. به دنبال برودت هوا در روزهای اخیر مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری رکورد جدیدی از خود به جا گذاشته است و علاوه بر تعطیلی ادارات، دانشگاه‌ها و حتی بعضا بانک‌ها در بسیاری از استان‌های کشور طی هفته اخیر، حالا کار به تعطیلی به ادارات و دانشگاه‌های استان تهران رسیده است. اما این ممکن است که پایان ماجرای روزهای سخت زمستان ۱۴۰۱ ایران نباشد و وزیر نفت هشدار قطع گاز در برخی استان‌ها را صادر کرده است.
مصرف ۸۰ درصد گاز در بخش خانگی
به گفته جواد اوجی، وزیر نفت در حال حاضر میانگین دما در ۲۰ استان حدود ۱۰ درجه زیر صفر بوده و ۲۷ استان کشور با دمای زیر صفر مواجه هستند. به دنبال سرما میزان مصرف گاز بخش خانگی کشور به مرز ۷۰۰ میلیون مترمکعب در روز رسیده که رکوردی بی‌سابقه است.
این در حالی است که میزان گازی که به شبکه تزریق می‌شود حدود ۸۴۸ میلیون مترمکعب اعلام شده که البته بخش کمی از آن صادر می‌شود. بر این اساس میتوان گفت بیش از ۸۰ درصد گاز تولیدی کشور در حال حاضر در بخش خانگی و تجاری صرف می‌شود.
سهم ۱۵ درصدی صنایع و نیروگاه‌ها از گاز کشور
این در حالی است که به طور میانگین در سال گذشته حدود ۶۵۰ میلیون مترمکعب در روز در کشور گاز مصرف شده که از این مقدار روزانه ۳۳۵ میلیون مترمکعب در بخش خانگی، ۱۹۵ میلیون مترمکعب در نیروگاه‌ها و ۱۲۵ میلیون مترمکعب در صنایع مصرف شده است. این اعداد به این معنا است که به طور متوسط بخش خانگی و تجاری سهم ۵۱ درصدی، نیروگاه‌ها سهمی ۳۱ درصدی و صنایع سهمی ۱۹ درصدی از مصرف گاز کشور دارند.
از این رو رسیدن سهم بخش خانگی به بیش از ۸۰ درصد در حال حاضر به این معنا است که از سهم صنایع و نیروگاه‌ها به شکل چشم‌گیری کاسته شده است. با توجه به اینکه نزدیک به ۵ درصد گاز تولیدی کشور نیز صرف صادرات می‌شود، میتوان برآورد کرد که در حال حاضر سهم صنایع و نیروگاه‌ها از گاز تولیدی کشور حدود تنها ۱۵ درصد است. از این رو بسیاری از صنایع در هفته‌های اخیر مجبور به تعطیلی یا نهایتا استفاده از سوخت مایع شده‌اند.
کمبود گاز و سرما؛ ایران تعطیل شد
تعطیلی ادارات و مدارس در راستای مدیریت مصرف گاز و جلوگیری از افت فشار از حدود دو هفته پیش در برخی استان‌ها آغاز شد. اما با تداوم برودت هوا این تعطیلی‌ها مدام افزایش یافت به طوریکه حداقل ۲۱ استان کشور از تعطیلی و دورکاری ادارات، دانشگاه‌ها، مدارس و بعضا بانک‌ها در دو روز ابتدای هفته یعنی ۲۴ و ۲۵ دی‌ماه خبر داده‌اند. این یعنی حداقل دوسوم استان‌های کشور درگیر کمبود گاز و نیمه تعطیل هستند. یکی از این استان‌ها، تهران است.
تهران: ادارات استان تهران روز شنبه تعطیل شد. بانک‌ها و دستگاه‌های خدمات رسان به فعالیت عادی خود ادامه خواهند داد و تعطیل نیستند.
کهگیلویه و بویراحمد: براساس تصمیم ستاد مدیریت بحران استان ساعت شروع فعالیت همه مدارس (از شنبه تا چهارشنبه)، مراکز آموزشی و ادارات آموزش و پرورش استان از ساعت ۸ و ۳۰ دقیقه صبح است.
سمنان: تمامی ادارات، سازمان‌ها، ارگان‌های دولتی، دانشگاه‌ها و بانک‌های استان سمنان (به غیر از شعب مرکزی) شنبه تعطیل است.
سیستان‌وبلوچستان: روز شنبه تمام دستگاه‌های اجرایی، تمام مقاطع تحصیلی مدارس، دانشگاه‌ها و بانک‌های پنج شهرستان منطقه سیستان شامل زابل، زهک، هامون، هیرمند و نیمروز تعطیل اعلام شده است.
خراسان شمالی: تعطیلی ادارات، دستگاه‌های اجرایی، دانشگاه‌ها و مدارس تا روز یکشنبه تمدید شد.
خراسان رضوی: روز شنبه مصادف تمام مدارس، ادارات و دستگاه های اجرایی دور کار و تعطیل شدند.
خراسان جنوبی: تعطیلی ادارات، سازمان ها، نهادها، مدارس و مراکز آموزشی خراسان جنوبی تا روز یکشنبه ۲۵ دی ماه تمدید شد.
البرز: تمام ادارات و بانک‌های البرز (به جز شعب کشیک) روز شنبه ۲۴ دی ماه تعطیل است.
گیلان: مدارس و دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی استان طی روزهای شنبه و یکشنبه غیرحضوری برگزار می‌شود و ساعات کاری ادارات نیز کاهش یافت.
مازندران: دستگاه‌های اجرایی استان تعطیل هستند.
قم: تمام مراکز آموزشی و مقاطع مختلف تحصیلی در استان قم در روزهای شنبه و یکشنبه ۲۴ و ۲۵ دی ماه به صورت غیر حضوری است.
آذربایجان شرقی: کلیه ادارات و دستگاه‌های اجرایی استان (شنبه۲۴ دی) تعطیل و فعالیت مدارس و مراکز آموزش عالی به صورت غیرحضوری خواهد بود.
اصفهان: کلیه اداره‌ها و دستگاه‌های اجرایی و بانک‌ها شنبه به‌صورت دورکار و مراکز آموزشی نیز مجازی هستند.
قزوین: اداره‌های دولتی و دانشگاه‌های قزوین در روزهای شنبه ۲۴ و یکشنبه ۲۵ دی‌ماه تعطیل خواهند بود.
آذربایجان غربی: مدارس، آموزشگاههای علمی آزاد و مراکز آموزشی وابسته به آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی فردا شنبه ۲۴ دی ماه غیرحضوری‌اند.
گلستان: اداره‌ها، دستگاه‌های اجرایی و مدارس استان روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل هستند.
اردبیل: اداره‌های استان دورکار و مدارس غیرحضوری هستند.
زنجان: همه مدارس تعطیل و شروع ادارات از ۹:۳۰ صبح خواهد بود.
همدان: تمام مدارس تعطیل هستند.
ایلام: از امروز تا اطلاع بعدی ساعت کار ادارات ۸ تا ۱۴ خواهد بود.
لرستان: مدارس ابتدایی، پیش دبستانی برخی شهرستان‌ها تعطیل هستند.
کدام استان‌ها در خطر قطع گاز قرار دارند؟
هرچند وزیر نفت از پایداری شبکه گازرسانی در سراسر کشور خبر داده اما برخی اخبار از قطع شدن گاز در مناطقی چون خواف، شهری در جنوب استان خراسان رضوی خبر داده‌اند. فرماندار این شهر اعلام کرده که قطعی گاز در برخی مناطق خواف به دلیل افت شبکه گاز بوده است.
وزیر نفت همچنین اعلام کرده که در شب گذشته فشار گاز در استان‌های شمالی کشور کاهش یافته است، موضوعی که خطر قطع بخش خانگی در برخی استان‌ها و مناطق را جدی می‌کند. وزیر نفت همچنین افت فشار گاز در استان‌های خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، گلستان و سمنان را نگران‌کننده خوانده است. اما ظاهرا خطر قطعی گاز تنها این پنج استان را تهدید نمی‌کند.
در این خصوص میتوان به هشدار مدیر عامل شرکت گاز مازندران اشاره کرد که گفته است: ️احتمال قطع گاز مشترکان خانگی در صورت تداوم افزایشی مصرف این انرژی در شهرستان‌های بهشهر، گلوگاه، بابل و آمل وجود دارد.
از آنجایی که برودت هوا تا پایان هفته ادامه دارد و به گفته اوجی واردات گاز از ترکمنستان هم از دیروز قطع شده، احتمال بروز اختلال در گازرسانی در روزهای آتی وجود دارد.
کمبود گاز به عراق می‌رسد؟
به طور متوسط سال گذشته نزدیک به ۵۰ میلیون مترمکعب در روز گاز به دو کشور ترکیه و عراق صادر شده است. هفته گذشته ترکیه از کاهش ۷۰ درصدی صادرات گاز ایران به این کشور خبر داد. تا کنون خبری از کاهش صادرات به عراق منتشر نشده، باید دید با تداوم شرایط بحرانی کمبود گاز دامن عراق را هم خواهد گرفت.
در سال‌های قبل به دنبال کمبود گاز در مقاطعی ایران صادرات گاز و برق خود به این کشور را کاهش داده بود مسُله ای که به خاموشی‌های گسترده در این کشور و اعتراضات مردمی منجر شده بود.
تبادل نظر