فردای اقتصاد: یک مقام آمریکایی گفت نسبت به دو هفته پیش به توافق نزدیک‌تر شده‌ایم. همزمان شبکه خبری الجزیره نیز در گزارشی نوشت که به زودی برجام احیا می‌شود. این اخبار مثبت درباره احیای برجام در حالی مطرح می‌شود که سی‌ان‌ان مدعی شده است که ایران از یکی از خواسته‌های کلیدی خود عقب‌نشینی کرده است. بر اساس این گزارش، سی‌ان‌ان مدعی شده‌است، ایران در پاسخ روز دوشنبه خود به پیش‌نویس اتحادیه اروپا، خواسته‌اش مبنی بر لزوم لغو تحریم‌ها علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را حذف کرده است. این مقام ارشد دولت آمریکا به سی‌ان‌ان گفت پاسخ ایران به شکلی نوشته شده که این خواسته در آن مطرح نشده است و به همین دلیل طرف‌های مذاکره به «توافق نزدیک‌تر شده‌اند.»
مشاور تیم مذاکره: حذف نام سپاه از لیست تروریستی هرگز شرط توافق نبوده است
این در حالی است که محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره‌کننده به ادعای سی ان ان مبنی بر اینکه ایران در مذاکرات وین خواستار حذف نام سپاه از لیست تروریستی آمریکا شده است، واکنش نشان داده و گفته: در چند ماه اخیر بارها گفته ام که حذف نام سپاه پاسداران از لیست تروریستی آمریکا هرگز پیش شرط یا خواسته ای کلیدی نبوده است. ایران هم خیلی راحت نام سنتکام (نیروهای آمریکا در خاورمیانه) را در لیست تروریستی خودش نگه می‌دارد. ولی اگر آمریکا نیاز دارد تا با گفتن این موضوع به توافق مقبولیت ببخشد به خودشان ربط دارد.
در همین رابطه، یک مقام آمریکایی با بیان اینکه «اکنون نسبت به گذشته به حصول توافق در وین نزدیک‌تر هستیم» تاکید کرد: «پیشرفت از این نقطه به بعد ممکن است کند باشد، اما به نظر می‌رسد که در حال حاضر شتاب بیشتری نسبت به سال گذشته وجود دارد.»
یک مقام ارشد آمریکایی در گفت‌وگو با شبکه خبری‌سی‌ان‌ان درباره آخرین وضعیت مذاکرات احیای برجام گفت: «اکنون در مقایسه با دو هفته پیش به حصول توافق در وین نزدیک‌تر شده‌ایم، اما هنوز نتیجه نامشخص است زیرا برخی شکاف‌ها به قوت خود باقی مانده است. بایدن تنها توافقی را تائید خواهد کرد که منافع ملی ما را تامین کند.»
یک نبرد تازه در واشنگتن
همچنین پولتیکو در گزارشی با همین محور، نوشته‌است که با قرار گرفتن تهران و واشنگتن در آستانه احیای توافق هسته‌ای، حامیان و منتقدان برجام خود را برای یک هماوردی در افکار عمومی آماده می‌کنند که یادآور نبرد آنها در سال ۲۰۱۵ و در آستانه امضای برجام است.
به گزارش پولتیکو، مانند هفت سال پیش، لابی‌ها، فعالان، مقامات خارجی و قانونگذاران از همه چیز، از افشای رسانه‌های انتخابی گرفته تا خرید تبلیغات و کمپین‌های نامه‌نویسی برای بیان نظرات خود استفاده می‌کنند. احتمالاً در روزهای آینده این آشفتگی افزایش خواهد یافت، به‌خصوص اگر مذاکره‌کنندگان در وین بتوانند پس از ماه‌ها مذاکره بر سر شرایط توافق کنند.
در این میان کاخ سفید می‌گوید برای مبارزه آماده است. به‌عنوان مثال، روز پنجشنبه، جیمز ریش سناتور جمهوری‌خواه ایالت آیداهو، در توییتی نوشت که ایران جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا را تحت فشار قرار می‌دهد تا شروطی را بپذیرد که به آن اجازه می‌دهد «کار تسلیحات هسته‌ای را تسریع بخشد». شورای امنیت ملی کاخ سفید در اقدامی غیرعادی در توئیتی این اتهام را رد کرد و نوشت: «ما هرگز چنین شرایطی را نمی‌پذیریم.»
یکی از مقامات کاخ سفید روز جمعه در مواجهه با پرسش‌هایی درباره اینکه آیا دولت بایدن تحت فشار ایران قرار گرفته است، از وارد شدن به جزئیات خودداری کرد و گفت که صحبت درباره تاکتیک‌ها یا استراتژی‌ها زود است، زیرا هنوز توافقی برای احیای توافق وجود ندارد.
این مقام آمریکایی افزود: «در صورت دستیابی به توافق، ما کاملاً آماده هستیم تا از آن به‌طور علنی دفاع کنیم، به کنگره، کارشناسان و ذینفعان اطلاع‌رسانی کنیم و با متحدان و شرکا هماهنگ کنیم، همانطور که در طول این فرآیند این کار را انجام داده‌ایم.»
این بار، رفت و برگشت احتمالاً نسبت به سال ۲۰۱۵ که دولت پرزیدنت باراک اوباما از شدت کمتری برخوردار باشد، اما بار دیگر، مخاطرات ژئوپلیتیکی زیاد است و مبارزه احتمالاً بر کنگره متمرکز خواهد شد، جایی که قانونگذاران فرصتی برای بررسی احیای توافق خواهند داشت. این در حالی است که کاخ سفید می‌تواند بار دیگر روی وتوی ریاست‌جمهوری به‌عنوان پشتوانه حساب کند، در صورتی‌که قانونگذاران، آرای کافی برای از بین بردن تلاش‌های احیای توافق به دست آورند، این بار انتخابات میان‌دوره‌ای در انتظار بررسی خواهد بود.
به بیان روشن‌تر، مذاکرات برای بازگرداندن توافق هسته ای ۲۰۱۵، موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک، همچنان ممکن است شکست بخورد یا به تعویق بیفتد. ایران به دنبال تغییر در نقشه راه پیشنهادی برای بازگرداندن توافق است و ایالات متحده در حال بررسی گزینه‌ها است. گفته می‌شود پس از بیش از یک سال گفت‌وگو، خوش‌بینی قابل‌توجهی در میان طرف‌های مختلف وجود دارد که توافق می‌تواند به زودی احیا شود.
مأموریت اسرائیل
اسرائیل که به شدت مخالف توافق هسته‌ای است، هفته آینده مشاور امنیت ملی خود را به واشنگتن می‌فرستد تا نگرانی‌های شناخته شده این کشور را مستقیماً با کاخ سفید مطرح کند. در همین حال، مقامات اسرائیلی به رسانه‌ها روی می‌آورند تا شروط خود را علنی کنند و به بایدن و دستیارانش ضربه بزنند.
در آخرین اظهارنظرهایی که مقامات اسرائیلی در آکسیوس مطرح کرده‌اند، این سوال عنوان شده که آیا رئیس‌جمهور آمریکا و تیم او، کاملا در جریان آنچه اسرائیلی‌ها از آن به‌عنوان «امتیازات» موجود در نقشه راه پیشنهادی برای بازگرداندن توافق ۲۰۱۵، آگاه هستند؟
این نوع کنایه‌ها باعث جلب توجه و خشم افراد داخل و نزدیک به دولت می‌شود، کسانی که هرگونه امتیاز جدید را انکار می‌کنند و می‌گویند که رئیس‌جمهور کاملاً در جریان است.
لابی اسرائیلی‌ها دست به کار شده است
این مقام کاخ سفید که خواست نامش فاش نشود، روز جمعه گفت: «ما در حال گفت‌وگوهای فشرده و مداوم با اسرائیلی‌ها درباره ایران هستیم.» و تأکید کرد: «هیچ حامی بزرگ‌تر از جو بایدن برای امنیت اسرائیل وجود ندارد.»
مقامات اسرائیلی یک متحد قوی در واشنگتن دارند: کمیته روابط عمومی آمریکا-اسرائیل (لابی اسراییل در آمریکا).
طبق گزارش‌ها، آیپک ده‌ها میلیون دلار در سال ۲۰۱۵ برای از بین بردن قرارداد اولیه هزینه کرده است. هنگامی که از او پرسیده شد که آیپک در سال جاری چه برنامه‌ای دارد، یک سخنگوی این لابی به‌طور مستقیم به این سوال پاسخ نداد اما گفت که این گروه «نگرانی‌های جدی» در مورد تلاش‌ها برای احیای برجام دارند.
یکی از مواردی که ممکن است این بار در کنگره مطرح شود این است که کنگره، قانونی در سال ۲۰۱۵ را تصویب کرد که به آن قدرت می‌داد هرگونه توافقنامه‌ای با ایران را بررسی کند. قانونگذاران استدلال کرده‌اند که این قانون، به کنگره این حق را می‌دهد که «توافق برای بازگرداندن توافق» را بررسی کند. مقامات دولت بایدن در ابتدا اعلام کردند که با این تفسیر مخالف هستند، اما در نهایت موافقت کردند که هر توافقی را که در وین به دست می‌آید ارائه کنند.
تبادل نظر