فردای اقتصاد: معاملات روز یکشنبه بورس تهران با رشد بیش از ۲ درصدی شاخص کل و بازگشت این نماگر به ابرکانال ۱.۵ میلیون واحدی پایان یافت. آخرین بار ۱۵ تیرماه بود که دماسنج تالار شیشه‌ای در این محدوده قرار داشت. رقم مزبور شاید به تنهایی حاوی معنا و دلالت خاصی نباشد اما به سبب سپری شدن ۱۶۵ روزه شاخص کل در سطوح پایین‌تر و نیز آنچه در بازارها به‌عنوان «خاصیت اعداد رند» خوانده می‌شود، ورود آن به کانالی که ۵.۵ ماه پیش واگذار شد، می‌تواند سبب تقویت تقاضا در تالار شیشه‌ای شود. در این میان چشمک انتظارات تورمی به بازار سهام عاملی است که سبب شده تا سطوح پایین قیمت سهام، توجه سرمایه‌گذاران را به خود جلب کند و شاهد رشد ارزش معاملات خرد و ورود پول به بازار باشیم. ارزش معاملات خرد سهام در مجموع دادوستدهای روز یکشنبه بازار سهام یک بار دیگر وارد کانال ۶هزار میلیارد تومانی شد. طی ۶ ماه اخیر تنها سه بار شاهد ارزش معاملات بالاتر از ۶هزار میلیارد تومان در تالار شیشه‌ای بودیم. ضمن آنکه حقیقی‌ها با قدرت بیشتری به جمع خریداران پیوستند و خالص خرید ۲۶۹ میلیارد تومای را رقم زدند.
چشمک نیما و فردوسی به سهامداران
پس از حدود ۵ ماه پرسه‌زدن نرخ میانگین دلار سامانه نیما در کانال ۲۷ هزار تومان، حالا چند وقتی است این متغیر مهم به کانال بالاتر وارد شده و در مرز ورود به سطح ۲۹ هزار تومان قرار دارد. به‌نظر می‌رسد پس از مدت‌ها تلاش در جهت تثبیت نرخ نیما، سیاستگذاران به انعطاف بیشتر در نرخ‌گذاری حواله‌جات صادرکنندگان بزرگ راضی شده‌اند. در حال حاضر فاصله قیمت بازار آزاد با نیما در اوج التهاب هفته‌های اخیر به بیش از ۳۷درصد رسیده؛ سطحی که تا پیش از این نیز پنج مرتبه در سه سال‌اخیر تجربه شده و در هر نوبت با افزایش قیمت نیما و تعدیل نرخ آزاد رو به کاهش گذاشته و در مدت زمان کوتاهی به کمتر از ۲۰درصد رسیده است. در حال‌حاضر اما هر دو دلار به حرکت در مسیر صعودی ادامه می‌دهند و به سبب رشد آهسته نرخ نیمایی، این شکاف هر روز عمیق‌تر می‌شود. با این حال تحرک دلار نیمایی به عنوان ارز اثرگذار بر درآمد شرکت‌های بورسی، سیگنالی مثبت به سهامداران ارسال کرد. با توجه به اتکای بخش مهمی از صادرکنندگان بزرگ به سامانه نیما برای تبدیل درآمد ارزی، این تحولات می‌تواند برای سهامداران مهم تلقی شود؛ وضعیتی که احتمالا یکی از حمایت‌های مهم بنیادی از بورس تهران در شرایط رکود قیمت‌های جهانی باشد.
بازار ارز اما سیگنال مثبت دیگری نیز به بازار سهام ارسال می‌کند و آن افزایش انتظارات تورمی به واسطه رشد قیمت اسکناس آمریکایی در بازار آزاد است. در شرایطی که شاید نتوان امید به کسب یک سود واقعی از بنگاه‌های اقتصادی داشت، به نظر می‌رسد شاهد بخشی از سرمایه‌های سرگردان به تالار شیشه‌ای برای جبران بخشی از جاماندگی دارایی‌ها از تورم و به عبارتی ورود سرمایه‌ها به یک پناهگاه امن باشیم. در چنین مواقعی عموما بازار سهام نیز توانسته به مامن مناسبی برای سرمایه‌گذاران تبدیل شود؛ بازاری که سرمایه‌گذاری در آن نه به سرمایه‌های خیلی کلان نیاز دارد و نه محدودیتی برای ورود به آن دیده می‌شود. ضمن آنکه نگاهی به تجربه تاریخی گزینه‌های سرمایه‌گذاری حکایت از برد بورس در بلندمدت دارد. از این رو احتمالا بازار سهام نیز با یک تاخیر زمانی، واکنشی مثبت به تحولات تورمی اخیر نشان خواهد داد.
استراتژی موفق در فراز و فرود بورس
شاخص کل سهام با رشد بیش از ۲ درصدی ثبت شده در دادوستدهای امروز، ۲۱ درصد از کف اخیر رقم خورده در چهارمین روز آبان‌ماه فاصله گرفت تا بر اساس اصطلاحات مرسوم در بازارهای مالی، یک فاز صعودی دیگر را تجربه کند. رفتار اقتصاد و بازارها در طول زمان معمولا از یک مسیر چرخه‌ای (نوسان سینوسی) پیروی می‌کند. یکی از اصول موفقیت در سیکل‌های مختلف بازارها اما این است که فرد سرمایه‌گذار بتواند آن سیکل را تشخیص داده و بر مبنای آن استراتژی خود را تعیین کند. در سیکل‌های صعودی معمولا شاهد پشیمانی فروشندگان عجول و پاداش به سرمایه‌گذاران صبور هستیم. در مقابل آن چرخه‌های نزولی را داریم که حتی خرید در کف‌های قیمتی نیز گاها موجب پشیمانی می‌شود چرا که قیمت‌ها ارزان‌تر می‌شوند و در نقطه پایین‌تری از کف‌های قبلی جای می‌گیرند. ام فاز دیگری نیز در بازارها مشاهده می‌شود که به فاز نوسانی معروف است. یک فاز نوسانی معمولا بین یک چرخه نزولی تا سیکل صعودی بعدی یا بالعکس جای می‌گیرد و ویژگی مهم آن ناپایدار بودن روندهاست. نه صعودها پایدار می‌ماند و نه نزول‌ها شدید و پردامنه است و همزمان رکود بر دادوستد سهام سایه می‌افکند. شناخت و تشخیص هر یک از این سه فاز معاملاتی در بازارها می‌تواند ضامن اخذ یک استراتژی مطمئن برای سرمایه‌گذاری باشد. بورس تهران در سه سال گذشته از یک سیکل صعودی بسیار پرقدرت به دامان یک سقوط بزرگ تاریخی غلتید. مطالعه وضعیت بازار پس از فرود سخت از نیمه دوم مرداد ۹۹ کمابیش گویای آن است که اقتضائات فاز نوسانی بر فضای بورس حکمفرما شده، به‌نحوی‌که امواج صعودی قبل از تبدیل به یک رونق پایدار، جای خود را به اصلاح بعدی می‌دهند و موج‌های اصلاحی نیز به‌جای تبدیل به سقوط یکپارچه، بعد از چندی با برخورد به حمایت متوقف می‌شوند. هنوز هم نمی‌توان با اطمینان در خصوص خروج از این فاز سخن گفت؛ وضعیتی که باید دید با عبور شاخص‌کل از کانال ۱.۵میلیون واحد و ایجاد نشانه‌های جدید از رشد ارز می‌تواند به یک چرخه صعودی تبدیل شود یا با تضعیف تقاضا و عقب‌نشینی مجدد شاخص به کانال پائین‌تر به نوسان خود ادامه خواهد داد.
تبادل نظر