فردای اقتصاد: کاراکاس حقوق نامزدها و احزاب سیاسی را تضمین کرده است و واشنگتن هم موقتاً تحریمهای نفت و گاز - دو کالای صادراتی اصلی ونزوئلا - و همینظور طلا را کاهش داده است. بنا بر این شده است که اگر رژیم مادورو به وعده خود مبنی بر سازشهای انتخاباتی عمل کند، واشنگتن هم لغو تحریمها را قبل از انقضای آن در آوریل امسال تمدید خواهد کرد. با این حال شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد دولت ونزوئلا در حال کاهش سرکوب سیاسی است. پس از اینکه کاراکاس مانع کاندیداتوری ماریا کورینا ماچادو، نامزد اصلی اپوزیسیون و نماینده مجلس سابق راست میانه شد، واشنگتن تحریمهای طلا را مجدداً اعمال کرد. اما سرکوب گستردهتر از آن چیزی است که بسیاری از ناظران تصور میکنند. دولت سوسیالیست به رهبری افراد چاویست که سنت انقلاب بولیوارهوگو چاوز در سال ۱۹۹۹ را ادامه میدهند، صرفا احزاب مخالف، رسانههای مستقل و جامعه مدنی را آزار نمیدهند. آنها متحدان سابق خود را هم سرکوب میکنند. مانند دیگر احزاب چپ و جنبشهای کارگری.
در انتخابات امسال جریان اصلی اپوزیسیون ونزوئلا شرکت خواهد کرد. اگرچه اپوزیسیون در سالهای اخیر پراکنده و ضعیف شده است، اما همچنان در میان رایدهندگان محبوبیت دارد. در انتخابات مقدماتی اپوزیسیون در اکتبر ۲۰۲۳، ماچادو برنده و با مشارکت غیرمنتظره بالایی رو به رو شد، یعنی با بیش از ۲.۴ میلیون رایدهنده. در آن ماه، نظرسنجی محلی دلفوس به این نتیجه رسید که تعداد زیادی از ونزوئلاییها خود را حامی مخالفان معرفی میکنند و تنها ۲۰ درصد خود را حامی دولت فعلی میدانند. چهل و سه درصد از چاویستهای مورد بررسی هم گفتهاند که نامزد دیگری از چاویستها را به مادورو ترجیح میدهند.
در شرایط حاضر از آنجایی که جریان اصلی اپوزیسیون به میدان میآید و مادورو هم به شدت منفور به نظر میآید، رژیم او به وضوح نگران مخالفتها، از جمله سایر چپها است. گیلرمو تل آولدو، اندیشمند علوم سیاسی ونزوئلایی در این زمینه گفته است: حزب مادورو یعنی حزب سوسیالیست متحد ونزوئلا (PSUV) که در سال ۲۰۰۷ تأسیس شد، با وجود شباهتهای ایدئولوژیک، دیگر گروههای چپ و جنبشهای اتحادیهای را به عنوان جبهههای مختلف مخالف میبیند.
رژیم مادورو اخیرا حزب کمونیست ونزوئلا (PCV)، یعنی قدیمیترین حزب سیاسی این کشور را هدف حمله قرار داده است. PCV از زمان ریاستجمهوری هوگو چاوز در سال ۱۹۹۸ از هیچ ائتلاف اپوزیسیون اصلی حمایت نکرده یا به آن نپیوسته است. در واقع، PCV مشتاقانه از دولتهای چاویست حمایت کرده است.
اما در آگوست ۲۰۲۳، دادگاه عالی دادگستری تحت کنترل چاویستها، هیئتی وفادار متشکل از مقاماتی را که از رژیم مادورو حمایت خواهند کرد، برای نظارت بر PCV منصوب کرد - تاکتیکی که اخیراً برای فریفتن احزاب مخالف و تشویق آنها به مشارکت در انتخابات ساختگی استفاده میکند. در ماه ژانویه، PCV ادعا کرد که چاویستهای حاکم به دنبال اخراج تنها نماینده مجلس ملی از حزب PVC است.
روابط PCV با رژیم مادورو مانند سایر احزاب چپ افراطی که زمانی از چاویسم حمایت می کردند، در اوایل دهه ۲۰۱۰ شروع به سرد شدن کرد. این سردی روابط عمدتا به دلیل سقوط اقتصاد ونزوئلا بود. در میان این فروپاشی، برنامههای اجتماعی ونزوئلا به تدریج برچیده شد، خدمات عمومی بدتر شد و دولت درآمد و حقوق کارگران را محدود کرد. این اثرات هنوز باقی مانده است. در ماه مه ۲۰۲۳، طبق گفته شرکت مشاوره ایکوآنالیتیکا مستقر در کاراکاس، ۶۵ درصد ونزوئلاییها کمتر از ۱۰۰ دلار در ماه درآمد داشتهاند که این رقم در سال ۲۰۲۲، به ۵۲.۶ درصد رسید.
در سال ۲۰۱۸، PCV توافقنامهای را با حزب PSUV مادورو امضا کرد که خواستار سیاستهای اقتصادی انقلابی برای مقابله با بحران، از جمله افزایش حقوقها و از بین بردن آنچه انحصارات خصوصی مینامیدند، شد. با این حال، مادورو این سیاستها را دنبال نکرد. مادورو پس از مدتها نادیده گرفتن توصیههای بسیاری از اقتصاددانان که آزادسازی اقتصاد تحت کنترل دولت ونزوئلا را توصیه میکردند، سرانجام به گردش آزاد دلار آمریکا اجازه داد و تمامی کنترل قیمتها و کنترل ارزها را لغو کرد و بسیاری از تعرفههای واردات را هم حذف کرد. هرچند این اصلاحات واقعی بازار محور نبود، اما همانطور که اسدروبال اولیوروس، یک تحلیلگر و مشاور مالی بیان کرده است، مادورو رویکردی عملگرایانه در پیش گرفت.
این اقدامات مادورو با واکنش مثبت PVC رو به رو نشد.PCV این اقدامات را به عنوان اقداماتی نئولیبرالیستی محکوم کرده و در سال ۲۰۲۰ هم با پیوستن به دیگر احزاب چپ افراطی ناراضی از مادورو برای ایجاد یک ائتلاف اپوزیسیون انقلابی به نام آلترناتیو انقلابی مردمی، رسماً از PSUV جدا شد. رژیم مادورو هم در پاسخ در دسامبر ۲۰۲۰ به مقر PCV در ایالت زولیا یورش برده و چهار حامی PCV را دستگیر کرد. از اواسط سال ۲۰۲۲، این حزب از یک سری اعتراضات کارگری به رهبری معلمان در مدارس دولتی حمایت کرده است. بر اساس گزارش دیدهبان منازعات اجتماعی ونزوئلا، یک سازمان غیردولتی مستقر در کاراکاس، در سه ماه اول سال ۲۰۲۳، اعتراضات کارگری تحت رهبری معلمان در مقایسه با مدت مشابه در سال ۲۰۲۲ حدود ۱۰۰۰ درصد افزایش یافته است. در جولای سال ۲۰۲۳، یک عضو اتحادیه PCV به دلیل شرکت در اعتراضات کارگری در کاراکاس دستگیر شد.
همه این اقدامات ممکن است تلاش برای مهار حزبی باشد که تمایلی به عملکرد خوب در نظرسنجیها ندارد. PCV در اکثر انتخاباتها از اواخر دهه ۱۹۶۰ تا کنون کمتر از ۲ درصد را کسب کرده است و گفته است که از جریان اصلی مخالف حمایت نخواهد کرد. در انتخابات پارلمانی ۲۰۲۰ و انتخابات منطقهای ۲۰۲۱، تنها یک کرسی در مجلس ملی به دست آورد و هیچ پست شهردار یا فرمانداری نداشت. اما مخالفت PCV اهمیت نمادینی در سیاست ونزوئلا دارد. Neirlay Andrade، یکی از اعضای دفتر سیاسی PCV، به فارین پالیسی گفت که دولت به ما حمله میکند زیرا PSUV می خواهد خود را به عنوان تنها نیروی چپ در کشور نشان دهد و برای آنها راحت نیست که یک نیروی انقلابی به نادرستی گفتمان آنها اشاره کند.
از نظر آولدو، پژوهشگر علوم سیاسی، ترس رژیم به انتخابات مربوط نمیشود، بلکه به داشتن اپوزیسیونی مشابه خود، با مدل شورشی اواخر دهه ۱۹۹۰ مربوط می شود.
دولت مادورو در حال حاضر در حال از دست دادن حمایت احزاب کمونیست خارج از کشور است که از سرکوب PCV انتقاد کردهاند. برای دههها، چاویستها شبکهای بینالمللی از احزاب، سازمانها و سیاستمداران ایجاد کردهاند. سال گذشته، ۴۱ حزب کمونیست بینالمللی بیانیه مشترکی در حمایت از PCV و انتقاد از رژیم صادر کردند. به گقته آولدو اگرچه حزب کمونیست یک نیروی انتخاباتی مهم نیست، اما اهمیت و اهمیت فرهنگی و تاریخی دارد زیرا احزاب کمونیست بینالمللی آن را از نزدیک تماشا میکنند.
با این حال، به نظر نمیرسد رژیم مادورو تسلیم شود. PCV تنها یکی از هشت سازمانی است که هیئتهای آن در سال ۲۰۲۳ با مداخلات قضایی مواجه شدند. مجلس ملی اخیراً روند بحث و تصویب لایحهای را احیا کرد که کنترل دولت بر سازمانهای غیردولتی ونزوئلا را افزایش میدهد. به جای سازماندهی انتخابات رقابتی، رژیم تنها ممکن است با نزدیک شدن به رای گیری امسال، آنچه از جامعه مدنی ونزوئلا باقی مانده است را بیشتر سرکوب کند. با روی آوردن به متحدان ایدئولوژیک خود، رژیم ممکن است موفق شود اطمینان حاصل کند که آن گروهها قادر به تأثیرگذاری بر پایگاههای خود مانند جوامع روستایی و کارگران صنعتی نیستند، حتی اگر این کار به قیمت از بین بردن حامیان بین المللی خود و شکست بیشتر چاویستها باشد.
تبادل نظر