نفرین منابع، یا تله منابع، وضعیتی متناقض است که در آن کشورهایی با منابع طبیعی تجدیدناپذیر فراوان، رشد اقتصادی راکد یا حتی انقباض اقتصادی را تجربه میکنند. نفرین منابع عمدتاً زمانی اتفاق میافتد که یک کشور تمام ابزار تولید خود را بر روی یک صنعت متمرکز کند، مانند استخراج معدن یا تولید نفت، و از سرمایهگذاری در سایر بخشهای اصلی اقتصاد غفلت کند.
گاهی اوقات، نفرین منابع همچنین می تواند ناشی از فساد دولتی باشد. اگر سهم بزرگی از ثروت ملی فقط در چند صنعت متمرکز شود، دولت ممکن است از اختیارات نظارتی خود سوء استفاده کند.
آنگولا با جمعیت حدود 32 میلیون نفر، در سواحل غربی آفریقای جنوبی قرار دارد. اقتصاد این کشور به شدت به کالا وابسته است و محصولات نفتی تقریباً 90 درصد از صادرات این کشور را تشکیل می دهند.
اقتصاد آنگولا در برابر هرگونه کاهش شدید یا پایدار در قیمت نفت بسیار آسیب پذیر است، زیرا تقریباً تمام ثروت این کشور به این بخش وابسته است. از این نظر، آنگولا ممکن است به دلیل ذخایر بزرگ نفت خود نفرین شده باشد.
کشور دیگری که به شدت به فروش نفت به سایر کشورها متکی می باشد، عربستان سعودی است.
اما اخیرا آمارهای همسایه جنوب غربی ایران توانسته خط بطلانی بر نفرین منابع بکشد، عربستان نه تنها غرق نشده، بلکه روی امواج نفتی در حال موج سواری است
اداره کل آمار عربستان سعودی اخیرا اعلام کرد که تولید ناخالص داخلی این کشور در یکسال منتهی به تابستان سال جاری میلادی ۱۲.۲ درصد افزایش یافته است. این سریعترین رشد اقتصاد عربستان از سال ۲۰۱۱ تابحال محسوب میشود.
این گزارش همچنین حاکیست که بخش غیرنفتی اقتصاد این کشور که موتور ایجاد اشتغال محسوب میشود، در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۲ نزدیک به ۸.۲ درصد رشد کرده که این نرخ نیز فراتر از برآورد ۵.۴ درصدی صورت گرفته در سه ماهه نخست سال جاری است.
البته زمان برای قضاوت عربستان زود است اما نکته ای که در این بین پررنگ شده این است که منابع را کسی جز انسان ها نمی تواند نفرین کند، اگر نفرینی هم بوده طلسمش دست خود ماست.
تبادل نظر