فردای اقتصاد: موضوع حدنصاب خرید سهام در صندوق‌های بادرآمد ثابت درحالی از سوی سازمان بورس الزامی شد که کم تر از ۵ سال از اعلام آن می‌گذرد و چندین بار دست خوش تغییراتی شده است. در ابتدا صندوق‌های با درآمد ثابت صرفا اوراق با درآمد ثابت می‌خریدند یا سپرده بانکی داشتند و الزامی به خرید سهام نداشتند، اما از چند سال گذشته این الزام به وجود آمد که درصد معینی از منابع خود را سهام بخرند، در ابتدا ۵ درصد سپس به ۱۰ درصد رسید و این میزان طی دوره ای افزایش و کاهش یافت و در دورانی که بازار شرایط نزولی داشت، آن را به حداقل۱۵ درصد افزایش دادند.
با وجود ابلاغ این مصوبه کارشناسان و فعالان بازار سرمایه عقیده دارند که عدم رعایت حدنصاب صندوق‌ها عامل ریزش بیش از حد بازار است. از سوی دیگر برخی از کارشناسان و فعالان بازار می‌گویند که صندوق‌ها به اندازه کافی خرید کرده‌اند و ریزش بازار ربطی به صندوق‌ها ندارد.
دربرنامه زنگ پایان امروز همراه با بهادر برهان، مدیر صندوق افران و علی طباطبایی، تحلیلگر و مدرس بازارهای مالی به بررسی ابعاد این موضوع پرداختیم.
مشکل اصلی بورس ایران چیست؟
بهادر برهان، مدیر صندوق افران درباره دلیل اوضاع نامناسب بازار سرمایه در دومین سالگرد شروع ریزش تاریخی بورس بیان کرد: دلیل اصلی این ریزش‌ها را می‌توان به سیاست‌گذاری های کلان و دست‌کاری‌های دولت در این بازار نسبت داد. دولت در سال‌های اخیر با دعوت مردم به بورس و فراگیر کردن بورس در میان عموم موجب توسعه این بازار شد، اما به دلیل کسری بودجه و رشد حباب گونه بورس حجم قابل توجهی از سرمایه‌های مردم سوخت و موجب حاکم شدن فضای نااطمینانی در این بازار شد. مردم در دو سال گذشته انتظار حمایت دولت از بورس روی تابلو را داشتند در حالی که این حمایت تنها در شعار و حرف خلاصه شده است.
از سوی دیگر علی طباطبایی در پاسخ به این سوال عنوان کرد: بازار سرمایه ایران نسبت به سال‌های گذشته توسعه پیدا کرده و روش‌های قدیمی سیاست‌گذار در رابطه با این بازار کارایی لازم را ندارد و همچنان سردرگمی مردم در مورد ارزندگی و خرید و فروش سهام وجود دارد.
سنجش سیاست الزام صندوق‌های درآمد ثابت به خرید سهام
علی طباطبایی در مورد تزریق پول توسط صندوق‌های درآمد ثابت به بازار سهام تاکید داشت: تزریق پول توسط این صندوق‌ها می‌تواند به کارایی بازار سرمایه کمک کند؛ چراکه این صندوق‌ها در گذشته در قیمت‌های بالا اقدام به خرید سهام کرده بودند، اما در حال حاضر که اکثر سهم‌ها در کف قیمتی قرار دارند خریدهای خود را کاهش می‌دهند این سیگنال را به بازار مخابره می‌کنند تحولات بنیادی منفی در بازار اتفاق افتاده است. این صندوق‌ها باید در مورد دلیل خرید یا عدم خرید سهام شفاف‌سازی کنند و سازمان بورس به عنوان مقام ناظر بر این موضوع تاکید داشته باشد و از این طریق به پویایی بازار سرمایه کمک شود.
وی تاکید داشت: مصوبه ۱۵ درصدی خرید سهام توسط صندوق‌های درآمد ثابت اجرا نشده و اکثر منابع این صندوق‌ها به سپرده‌های بانکی اختصاص یافته است و این موضوع با هدف تشکیل این صندوق‌ها یعنی توسعه و بهبود تولید کشور در تضاد است.
اما در مقابل بهادر برهان، مدیر صندوق درآمد ثابت تاکید داشت: صندوق های با درآمد ثابت عمدتا حدنصاب ۱۵ درصد را رعایت کردند، اما در ریزش های اخیر بازار ارزش سهام در پرتفوی کم شده، یعنی یک صندوق قبل از دو ماه گذشته حد نصاب خود را رعایت کرده است، اما در همین مدت حداقل ۳۰ درصد ارزش پرتفوی سهام از دست رفته و این صندوق نمی تواند به سرعت خرید انجام دهد و درصد تعیین شده را جایگزین کند.
این مدیر صندوق اظهار داشت: ذاتا با ابلاغیه مبنی بر خرید سهام توسط صندوق ها مخالفم چون ماهیت صندوق از نام آن مشخص است و باید یک جریان نقدینگی را با درآمد ثابت تامین کند و اکثر افرادی که سرمایه خود را به این صندوق‌ها می‌سپارند ریسک گریز هستند و باید ریسک نوسانات کوتاه مدت با توجه ریزش‌های اخیر بورس کنترل شوند.
خرید سهام توسط صندوق‌های درآمد ثابت حال بورس را خوب می‌کند؟
طباطبایی تحلیلگر بازارهای مالی در پاسخ به این سوال که تزریق پول می‌تواند باعث رونق بازار سرمایه شود اظهار کرد: ماهیت این صندوق‌ها این نیست که تنها در دارایی‌های بدون ریسک سرمایه‌گذاری کنند؛ اگرچه با وضع قوانین و دستورالعمل‌ها، ناخواسته به سمت دارایی‌های کم ریسک حرکت می‌کنند اما این بدان معنا نیست که نباید در بازار سهام سرمایه‌گذاری کنند. این صندوق‌ها باتوجه به حق کارمزدی که دریافت می‌کنند باید با پیش‌بینی وضعیت آینده اقتصاد و بنگاه‌ها دانش مدیریت ریسک خود را به کار بگیرند و در راستای توسعه و رونق تولید در کشور تلاش کنند.
در مقابل مدیر صندوق افران اعتقاد داشتند: ریسک تنها یک جنبه ندارد و باید ریسک قیمتی، رگولاتوری و ... در نظر گرفته شود؛ با الزام خرید سهام توسط صندوق‌های با درآمد ثابت این صندوق‌ها در هنگام ریزش بورس باید متحمل زیان‌های سنگین می‌شدند، اما ما شاهد بازدهی مثبت در صورت‌های مالی این صندوق‌ها هستیم. باتوجه به اینکه عمده کسانی که در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند به دنبال جریان نقدی ثابت هستند مدیریت ریسک باید در صندوق‌های درآمد ثابت با جدیت بیشتری دنبال شود، هرچند که این روزها شائبه‌هایی درباره تضمین سود توسط صندوق‌ها مطرح می‌شود تاکید کرد که این تضمین سود غیر قانونی بوده و سازمان بورس نیز حساسیت ویژه‌ای روی این موضوع دارد.
تبادل نظر